Dünya ekonomisi ve finans merkezinin kalbi, Amerika’da 2007 yılı yaz aylarında başlayan ve etkisini tüm ülkelerde hissettiren, Mortgage krizinin dünya ekonomilerinde yarattığı tsunami dalgası etkisini kaybediyor, derken, Euro bölgesi’nde başlamakta olan artçı sarsıntılar, gözleri Euro ülkelerinin ülke borçlarına çevirdi. Yunanistanın 300 milyar euro’yu aşan borç tutarının diğer Avrupa ülkelerini de etkisi altına almaya başlaması dünya ekonomisinin 2011 yılı büyüme beklentilerine büyük sıkıntı yaratacak gibi gözüküyor. İlk bakışta sadece Yunanistan’ı ilgilendiren kredi krizi olarak söz edilen bu krizin gerçekte buzdağının sadece görünen yüzü olduğunu unutmamak gerekiyor.
Borç krizinin detaylarını incelemeye başladığımız da ise, durumun ne derece vahim olduğu ortaya çıkmakta. Dünya Bankası verilerine göre, Euro ülkelerinin borç riski sıralamasında; İtalya, 2 trilyon 600 milyar dolar, İspanya 2 trilyon 500 milyar dolar ile başı çekmekte. Portekiz, İrlanda ve Yunanistan da borç sarmalının içine girmiş durumda. Son 30 yılın en büyük kriziyle karşı karşıya kalan Yunanistan’ın geçen yılki bütçe açığı gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 13,6’sına (32,3 milyar Euro) ulaştı. AB Komisyonu bu yıl bu açığın yüzde 12,2’ye düşeceğini tahmin ediyor ancak son göstergeler bunun fazla iyimser olduğunu göstermekte. 2009 yılında İtalya’nın bütçe açığı GSYH’nin yüzde 5,3’üne (80,8 milyar Euro) çıkarken, 2010 yılında bu rakamın değişmesi beklenmiyor. İspanya’nın ise bütçe açığı 2009 yıınıda GSYH’nin yüzde 11,2’si (117,6 milyar Euro) olurken, 2010 yılında yüzde 10,1 olması öngörülüyor. Portekiz’in ise 2009 yılında bütçe açığı GSYH’nin yüzde 9,4’ü (15,4 milyar Euro) olurken, 2010 yılında bu yıl bu rakamın yüzde 8 olacağı tahmin ediliyor.
OECD raporuna göre ise, işsizlik de İspanya % 20 ile birinciliğini sürdürüyor. İspanyayı % 14 ile İrlanda, % 10,5 ile Portekiz, % 10,2 ile Yunanistan takip ediyor. İtalya’nın işsizlik oranı ise % 9 civarında .
Son olarak, İspanya, Portekiz, İrlanda, İtalya ve Yunanistan’ın 2011 yıllarında ödemesi gereken toplam borç miktarının, 500 milyar euro seviyesine yaklaşmış olduğunu belirtmek de yarar var.
http://bigyatirim.blogspot.com
Dr.İsmet DEMİRKOL
