Türkiye Gıdaya Ayırdığı Bütçeyi Eğitime ve Sağlığa Ayıramıyor

Bugün, sabah saatlerinde piyasa haberlerinde S&P’ un Türkiye’ nin not artış veya azalışına ilişkin riskleri sıraladı. Buna göre, Türkiyenin yüksek cari işlemler açığı ve buna bağlı olarak artan pahalı dış finansman riski, diğer yandan kayıtdışı ekonominin devam etmesi gelir seviyesinin yeterli olmaması ve  hızlı kredi büyüme bağımlılığının devam ettiğini belirtti. Ayrıca, yılsonu makro hedeflerde ise, TÜFE’nin 2013 de  %8’e yükselebileceğini, büyümenin % 3 civarında kalabileceğini ifade etti.

% 8 enflasyon hedefi beklentilerin çok üzerinde olmasına rağmen, Türkiyede TÜFE neden yükseliyor gelin bunu biraz inceliyelim. TÜİK’in açıkladığı  Ekim TÜFE rakamlarına göre harcama gruplarına göre dağılımda, Gıda ve Alkolsüz içecekler % 24,09, Alkollü içecekler ve tütün % 5,7 , Giyim ve Ayakkabı, 6,83 , Konut  % 16,68, Ulaştırma % 17 olarak sıralanıyor. Tabloyu özetlersek, Türkiye gelirinin büyük bir kısmını, Gıda – Konut ve Ulaştırma sektörüne ayırmış durumda. Dolayısı ile bu üç kalem gelirin % 58,76’sını alıyor.  Eğitim ve sağlık sektörü gibi çok önemli olan iki kaleme ise  gelirinden çok düşük bir pay ayırabiliyor. Ekim TÜFE verilerine göre Eğitime ayrılan pay % 1,91 , Sağlık da ise % 2,22. Dünyaya  baktığımızda, gıda harcamalarına gelirden ayrılan pay Avrupada % 10 – 15, Amerikada & 5 – 6 . Yani, Avrupa ve Amerikada gıda fiyatları Türkiyeye göre son derece ucuz olduğundan, eğitim ve sağlık harcamalarına Avrupa ve Amerika çok fazla pay ayırabiliyor.

Yukarıdaki rakamların bize ifade ettiği sonuç ise, Türkiye’de Gıda  fiyatlarında ki artış, TÜFE’yi yükseltmeye devam ediyor. Muhtemelen önümüzdeki aylarda ve 2014 de bu artış devam edecek.  Ayrıca konut ve ulaştırma sektörlerinde gelirden büyük pay alan diğer iki kalem. Pasatanın % 40’lık kısmı ise, giyim ayakkabı, haberleşme, eğlence, sağlık ve eğitime dağılıyor. Düşük tasarruflar, düşük gelir düzeyini ve en temel ihtiyaç olan gıdaya gittiği için, sağlık ve eğitim gibi çok önemli iki temel ihtiyacın verimlilik düzeyi ise düşük  oluyor.

Dr. İsmet DEMİRKOL

Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi

https://twitter.com/drismetdemirkol

http://bigyatirim.blogspot.com/

Yorumunuzla Bu Yazıya Katkıda Bulunun

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir