Dün dış piyasalar çok olumluydu. Özellikle Japonya’da çok sert bir artış vardı. Çin ve diğer Asya borsalarının yükselişler yapması ve ABD endekslerinin future’larının da yüzde 1’in üzerinde artıda olmaları, bizim borsamızın da yükselerek açılmasını sağladı.
Endeks açılış sonrasında 72.800 seviyelerinin üzerini gördü ve bunun ardından bir merdiven basamağı şeklinde düşmeye başladı. Dün sabah yazdığım yorumda endeks için kısa vadede en azından 73.500 seviyelerine kadar bir tepki beklediğimi ve dolar/Tl kurunun da 3’ün altına gerileyebileceğini belirtmiştim. Borsanın ikili dibe yaklaşması ve yukarı yönlü bir atağın etkisiyle ve de azından küresel ortamın pozitif katkısının daha güçlü olmasını bekliyordum. Fakat, derecelendirme kuruluşlarından gelen mesajlar olumsuzdu. Borsamız sürekli ve aşağı yönlü gün içi aşağı yönlü bir trend oluşturdu.
Bu sabah küresel piyasalardaki resim, düne göre tam ters bir görüntü sergiliyor. Çin’de üretici fiyatları endeksi 42.nci aydır düşüyor ve aylık bazda en sert düşüşlerinden birini yaptı. EĞer youtube’da yaptığım canlı yayını izlemişseniz, Çin için özellikle ÜFE’ye çok önemli vurgu yapmıştım (izlemek isteyenler bu linkten izleyebilirler). Bu akşam saat 21:00’de yeniden Youtube üzerinden webinar ve canlı yayın yapacağım.
Çin yetkililerinin aldığı önlemler piyasaları kısa vadeli olarak yatıştırsa da, ana trendi değiştirmesi zor. Japonya’dan gelen sermaye malları yatırımı verisi de ikinci ay üst üste düşüş kaydedince bu sabah Asya cephesinde yeniden satışlar var.
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Standard & Poors’un Asya ekonomileri için büyüme beklentisini düşürmesi de bu olumsuz resme katkı yapıyor. ABD borsaları güne yükselerek başladıktan sonra, günü ekside kapattı. Yüzde 1.30-1.50 arasında değer kayıpları vardı.
Bloomberght.com sitesinin haberine göre “S&P, yaptığı açıklamada bölgenin 2015’te yüzde 5.5 yerine yüzde 5.4 büyüyeceğini öngörüyor. Büyümedeki gerilemeye Endonezya, Filipinler, Singapur, Tayvan ve Tayland öncülük ediyor. S&P bu ülkelerin para birimlerinin zayıflayacağını belirtti.
S&P’nin Asya-Pasifik baş ekonomisti Paul Gruenwald, “Piyasa korkuları her ne kadar abartılı olsa da, görüşümüze göre bu korkular harekete geçmek için yeterli oldu” dedi. S&P, Temmuz ayında yayımlanan raporuna göre “daha yavaş bir büyüme, daha yüksek volatilite ve daha fazla risk” görüyor.
Çin’in 2015 büyümesi ile ilgili tahmin yüzde 6.8’de tutuldu. 2016 yılı için beklenti yüzde 6.6’dan yüzde 6.3’e düşürüldü. S&P’nin 2017 için büyüme tahmini yüzde 6.3’ten yüzde 6.1’e indi. Hindistan’ın görünümünde değişiklik yapılmazken, Malezya’nınki 2015 için yüzde 4.6’dan yüzde 4.7’ye çıkarıldı.”
Dün borsamız günü başladığı yerden kapatırken, dolar yine aldı başını gitti. Bu sabah dolar 3.0480 civarında bulunuyor ama 3.06 seviyeleri de test edildi. Normal şartlarda dolarda da gerileme olması gerekiyordu. Aslında dün piyasalarımızın yaptığı hareket çok önemli sinyaller verdi. Eğer borsa dünkü şartlarda artamamış ve günü başladığı yerden kapatmışsa ve dolar 3 TL seviyesinin altını gördükten sonra dönüp yeni bir rekora imza atmışsa, bunun temel sebebi sadece iç gelişmeler değil aynı zamanda dışarıdaki olumsuz konjonktürdür. Yorumlarımı verirken hep küresel yeni bir dalgadan bahsederek, çekinceli davranıyordum. Şu an dışarıdan adeta gelmekte olan fırtınanın ilk esintileri var. Doların 3.06’yı görmesi boşuna değil. FED toplantısı öncesinde sanki sular yeniden ısınıyor. Gerçi kimse FED’den bir artış beklemiyor ama dün belirttiğim üzere, piyasalar küçük de olsa risk almak istemeyebilir.
Az önce dün borsa ve doların yaptığı hareketlerin çok önemli olduğunu belirtmiştim. BIST-100’ün dünkü zayıflığı nedenilye artık 71.500’ün aşağı kırılıp yeniden 70 bine kadar düşüş olasılığımız arttı. Büyük olasılıkla bugün endeks düşüşle açılacak ve 71.500 civarını görecektir. Bundan sonra da yukarı yönlü bir tepki yapabilir ama 71.500 kırıldığı anda satışlar sertleşebileceği için yatırımcılar buna dikkat etmeliler. Endeksin dünkü hareketleri sonrasında bugün 72.500 seviyesi güçlü direnç haline dönüşmüştür. 72 bin üzerine olacak hareketlerde satış baskısının yeniden artabileceğini düşünüyorum. Dolarda ise yeni rekor görüldüğü için bugün yeni ataklar gelebilir ve yeni rekor seviyeleri görebiliriz. Dövizde olanlar genelde pek pozisyon değişikliği yapmamalılar.
Sonuç olarak hoş olmayan bir güne başlıyoruz. Bugün açıklanacak olan 2. çeyrek GSHY büyüme verisi beklentilerden olumlu gelirse (Beklenti 3.4) piyasalar biraz rahatlayabilir fakat kalıcı olacağını zannetmiyorum. Son söz açılışta stresli olur, sonra bir toparlanma görürüz, ondan sonrasını ise küresel piyasalardaki trendler belirleyecektir.
Sağlıcakla kalınız…
