TCMB tarafından açıklanan Temmuz 2016 Ödemeler Dengesi verilerine göre Cari Denge 2.54 milyar dolar seviyesindeki piyasa beklentileriyle büyük ölçüde uyumlu olarak 2.60 milyar dolar açık verdi. Böylelikle, yıllıklandırılmış cari açık bir önceki aya göre % 1.8 azalışla 28.93 milyar dolara gerileyerek bir miktar yavaşlamaya karşın yıllıklandırılmış serideki toparlanma eğiliminin sürdüğünü işaret etti.
Önemli Rakamlar
Yorum
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan Temmuz 2016 dönemi Ödemeler Dengesi verilerine göre Cari Denge piyasa beklentileriyle uyumlu bir şekilde ve geçen yılın aynı dönemine göre % 16.7 iyileşme göstererek 2.60 milyar TL açık verdi. Böylelikle, Yıllıklandırılmış cari açık bir önceki aya göre % 1.8 düşüşle 28.93 milyar dolara gerileyerek yavaşlamış olsa da toparlanma eğilimini sürdürdü.
Cari dengedeki toparlanmaya Dış Ticaret Dengesi’ndeki gelişmeler destek olurken; Hizmet Dengesi’ndeki net seyahat gelirleri kaynaklı düşüş ve birincil gelir dengesi açığındaki artış cari dengedeki toparlanmanın daha sınırlı kalmasına yol açmıştır. Ayrıca, Dış Ticaret Dengesi’ndeki toparlanma her ne kadar olumlu bir gelişme gibi görünse de geçen yılın aynı dönemine göre ithalattaki % 20.6’lık gerilemeye ek olarak ihracatın da % 12.8 gerilemiş olması çok da olumlu bir tablo ortaya koymamaktadır. Diğer taraftan, geçen yılın aynı döneminde 639 milyon dolar net ithalat gerçekleşen parasal olmayan altın kalemi son dönemde net 416 milyon dolar net ihracat gerçekleştirmiştir.
Cari açığın finansmanı tarafına bakıldığında, doğrudan yatırımlar kaynaklı girişlerin geçen yılın aynı dönemine 2.1 milyar dolar zayıfladığı ancak sürdüğü görülürken; portföy yatırımlarının 1.4 milyar dolar net giriş kaydettiği görülmektedir. Burada yurtiçi yerleşiklerin yurtdışı menkul kıymet varlıklarındaki 1.1 milyar dolarlık azalış en önemli belirleyicilerden biri olmuştur. Yurtdışındaki yabancı kişilerin Nisan ayında hisse senedi piyasasında net 348 milyon dolar net satım, tahvil piyasasında ise net 600 milyon dolar net alım yaptığı görülmektedir. Yurtdışından sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar 420 milyon ABD doları net geri ödemede bulunurken, diğer sektörler 84 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir. Diğer yatırımlar kaleminde 3.1 milyar dolar çıkış gerçekleşmiştir. Yurtdışından sağlanan kredilere bakıldığında bankacılık sektörünün 420 milyon dolar net geri ödemede bulunduğu, genel hükümetin 81 milyon dolar ve diğer sektörlerin ise 84 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdiği görülmektedir. Temmuz ayında resmi rezervler 1.7 milyar TL azalırken; net hata noksan kalemi bir önceki aya kıyasla 3.9 milyar dolara geçen yılın aynı dönemine göre ise 1.7 milyar dolar artışla Yıllıklandırılmış bazda 3.8 milyar dolara yükselmiştir.
Özetle, cari açıktaki yıllıklandırılmış bazdaki toparlanma eğilimi bir miktar yavaşlamakla birlikte devam etmektedir. Bu yavaşlamanın ağırlıklı olarak turizm sektörü kaynaklı olarak hizmet gelirlerindeki düşüşten kaynaklanıyor olması, toparlanma eğiliminin bir süre daha da sınırlı kalmasına ya da bozulmasına yol açabilecektir. Son açıklanan TÜFE verisinin beklentilerden olumlu, Cari Denge’nin beklentilerle uyumlu ve ekonomik büyümenin ise beklentilerin bir miktar altında kalmış olması nedeniyle, TCMB’nin faiz indirimlerine devam etmesi konusunda elinin bir miktar güçlendiği söylenebilir. Veri açıklandıktan sonra kur tarafında gözlenen yukarı yönlü hareketlerde bu durumun da etkisinin olduğunu düşünüyoruz.
Erol Gürcan
