İllüzyon ve Ekonomideki Yeri
İllüzyon ya da yanılsama, gerçek bir nesnenin duyular üzerindeki izlenimlerinin yanlış değerlendirilmesidir. Algılama sırasında oluşan yanılsamalar bazen kendiliğinden ortaya çıkar. Örneğin yolun kenarında atılmış olan bir poşetin, uzaktan bir hayvana benzetilmesi, ya da çölde güneşin kumdaki yansımalarının su birikintisi gibi algılanması kendiliğinden oluşan yanılsamalardır. Bazen de birisinin yarattığı illüzyonlar algılamamızı etkileyebilir. Bu gibi yanılsama yaratıcı oyunları yapanlara illüzyonist deniyor. Televizyon kanallarında illüzyonistlerin oyunları sıkça yayınlanır. İç tarafı siyah kadifeyle kaplı bir kutunun içinde kaybedilen eşya tipik bir illüzyon gösterisidir. Kutunun içinde aynı renkteki bölmeyi renkten dolayı kimse fark etmez.
Ekonomi biliminde illüzyon sözcüğü ilk kez İtalyan iktisatçı Amilcare Puviani tarafından 1897 tarihli Teoria della illusione nelle entrate publiche” ve 1903 tarihli “Teoria della illusione finenziaria” adlı kitaplarda mali illüzyon biçiminde kullanılmıştır. Mali illüzyon deyimini Puviani’nin kullandığı biçimiyle İngilizceye aktaran ve inceleyen kişi James M. Buchanan’dır (1986 Nobel Ekonomi ödülü sahibi.) Buchanan, Economics: Between Predictive Science and Moral Philosophy ve Public Finance in Democratic Process adlı kitaplarında mali illüzyona oldukça fazla yer ayırmıştır.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ. (Mahfiegilmez.Com)
