Bir önceki yazımda yeni yayınlanan IMF verilerini ele alarak dünya ve Türkiye ekonomisinin görünümünü ele alıp karşılaştırmalı olarak incelemeye çalıştım. Bu yazımda da Türkiye’nin finansal durumunu ele alıp değerlendirmeye çalışacağım.
Borç Stoku
Türkiye’nin borçluluk durumu aşağıdaki tabloda özetle gösteriliyor.
(Kaynak: www.hazine.gov.tr, www.tcmb.gov.tr,www.bddk.gov.tr,
http://www.hakanozyildiz.com/2017/02/borcluyum-kederliyim-her-ne-desen-haklsn.html)
| Milyar TL | 2002 | 2002 GSYH (%) | 2016 | 2016 GSYH (%) |
| KAMU KESİMİ BORÇ STOKU | 271,6 | 77 | 803,8 | 31 |
| Toplam Hazine Borç Stoku | 242,7 | 69 | 759,6 | 29 |
| İç Borç Stoku | 149,9 | 43 | 468,6 | 18 |
| Dış Borç Stoku | 92,8 | 26 | 291 | 11 |
| KİT Borçları | 27,6 | 8 | 38,0 | 1,5 |
| İç Borçları | 15,8 | 5 | 31,8 | 1,2 |
| Dış Borçları | 11,8 | 3 | 6,2 | 0,2 |
| Belediyelerin Banka Borçları | 1,3 | 0 | 15,0 | 0,6 |
| ÖZEL KESİM BORÇ STOKU | 94,4 | 27 | 2.149,3 | 83 |
| Finansal Kuruluşlar Hariç Dış Borçlar (Milyar USD) | 30,7 | 13 | 137,2 | 16 |
| Özel Kesim Kredi Borç Stoku (Bankalar hariç) | 87,8 | 25 | 1.709,5 | 66 |
| Hanehalkının Borçları | 6,6 | 2 | 439,8 | 17 |
| KAMU KESİMİ + ÖZEL KESİM BORÇ STOKU | 366 | 104 | 2.953,1 | 114 |
Tabloya göre kamu kesimi borç stoku GSYH’nın yüzde 31’ine denk geliyor. Bu oran, Türkiye’nin aralarında bulunduğu gelişmekte olan ekonomiler grubunda yüzde 48,6’dır. Buna göre Türkiye, gruba göre iyi konumdadır. Kamu kesimi borç yükü, 2002 yılına göre ciddi biçimde gerilemiş görünüyor (yüzde 77’den yüzde 31’e.) Buna karşılık özel kesim borç stoku 2002’den bu yana hızla artarak GSYH’nın yüzde 27’sinden yüzde 83’üne yükselmiş bulunuyor ve bu görünümüyle oldukça sarsıcı bir sıçramaya işaret ediyor. Bu görünüm kamu kesimi borç yükünün büyük ölçüde özel kesim şirketlerine ve hanehalkına devredildiğini ortaya koyuyor.
Borç stokunun tamamının GSYH’ya oranında çok büyük bir artış yok gibi görünse de 2002 yılının kriz sonrasındaki ilk yıl olduğu, borçların zaten doruk noktasında olduğu dikkatlerden kaçırılmamalıdır.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ. (Mahfiegilmez.Com)
