Mahfi Eğilmez’in bugünkü yazısı
Aslında bu yazının başlığı sosyal bilimlerle ilgilenenlere öneriler olmalıydı. Çünkü burada yapacağım öneriler iktisatçı adayları kadar, sosyoloji, psikoloji, siyaset bilimi, maliye, finans hatta edebiyat gibi dallarda yetişenler için de geçerli. Bu tür yazılar genellikle kitap ve makale önerileriyle dolu olur. Ben bu kez öyle yapmayacağım. Kitap önerilerimi zaten ara sıra yazıyorum. Bu kez yaşamdan öğrenilmesi gereken bilgilerin edinilmesi için öneriler yapacağım. Çünkü Antoine de Saint Exupery’nin[1] çok sevdiğim sözünde ifade ettiği gibi: “Yaşam, kitapların öğrettiğinden fazlasını öğretir bize.”
Öncelikle kendinize bir günlük gösterge izleme tablosu yapın. Bu tabloda TÜFE, ÜFE, Dolar kuru, Euro kuru, BIST 100 Endeksi, altının ons fiyatı (USD), altının gram fiyatı (TL) gibi güncel göstergelere yer verin. Bir de günlük olarak CDS primini yazın. CDS primi size Türkiye’nin risklerinde artış olup olmadığını anlık olarak gösterir. Bu göstergelerin yılbaşındaki değerlerini yazın tablonuza. Yanındaki sütuna her sabah o güne başlangıç değerini yazın. Bu değerleri birçok siteden bulabilirsiniz (mesela Bloomberg HT sitesinde var.)
Oturduğunuz semtte pazar kuruluyorsa en az ayda bir mutlaka bu pazara gidin, alış veriş yapın, pazarcılarla dost olmayı ve sohbet etmeyi deneyin. Alış veriş yapanların söylediklerine kulak kabartın. Pazarcılara fiyatların niçin arttığını ya da fiyatı düşen mal varsa niçin düştüğünü sorun. Belli başlı malların fiyatlarını ve pazarcıların fiyatlar hakkında söylediklerini bir deftere not edin. Bir yıl sonra aynı mallarda fiyatların nereye geldiğine ve benzer olayların tekrar edip etmediğine bakın. Etmiyorsa yine pazarcılara bunun nedenini sorun. Pazarcının marketteki tezgâhtardan en önemli farkı malı hem alan hem de satan kişi olmasıdır. O nedenle malın gelişini de gidişini de bilir. Oysa marketteki tezgâhtar oranın çalışanıdır. Malın gelişini tam olarak bilmeyebilir.
