ABD’de Başkan Obama’nın tüm baskılarına rağmen, borçlanma tavanının yükseltilmesi konusunda müzakere eden Kongre’nin Demokrat ve Cumhuriyetçi kanatlarının uzlaşma sağlayamamasının ve 2 Ağustos’ta ABD’nin borç ödeyememe durumuna düşüp AAA olan kredi notunun ,haftalardır homurdanan kredi derecelendirme kuruluşlarınca düşürme ihtimalinin piyasalara verdiği tedirginlik,altın fiyatlarında yeni zirvelerin görülmesine neden oldu. Cumhuriyetciler, 4 Trilyon dolar tasaruf isterken borçlanma tavanınnda anlasmak için, ABD seçimlerine az bir zaman kala Obama’nın vergi arttırımı teklifinede sıcak bakmıyorlar. Bugün görüşülen bütçe tasarısına göre gelecek 10 yıl içinde 3,75 trilyon dolarlık harcama kesintisi ve 1,2 trilyon dolarlık yeni gelirler ve 1,5 trilyon dolarlık vergi kesintisi tasarlanıyor. Yeni bir parasal genişleme QE3 mü olur? yoksa eski parasal genişlemenin devamı QE2 buçukmu? bilinmez ama ABD çözümsüzlüğe doğru yol alıyor. Daha önceki bültenlerimde de belirttiğim gibi altındaki yükselişin temel sebebi ,ABD’nin muhtemelen düşeceği temerrüd senaryosu ile Avrupa’da PIIGS sorunları karşısında Dolar ve diğer kağıt paralara karşı olan güvensizlik. Zira 2 haftadan beri süregelen kesintisiz yükseliş trendi altını 1609 dolar/ons seviyesi ile ABD ‘nin borç ödemesine 13 gün kala altını zirveye taşımaya yetti. ABD Dolar’ına olan güvensizliğin, altından sonra yaradığı tek para birimi İsviçre Frank’ı.İsviçre Frank’ı Türkiye’de yılbaşından bu yana 1.65 başladığı seviyesinden %23 getiri yaparak şu an 2.03 seviyelerine yükseldi. 2010 yılını 70,50 liradan kapatan 24 ayar has altın fiyatının, geçen 7 aylık dönemde % 22 değer kazanarak gramının 85,75 lira seviyesini görmesi dolardan kaçışın bir göstergesi.
Merkez Bankaları hala ALTIN talep ediyor
2011 yılında, ülke Merkez Bankaları’da kasalarına altın rezervi eklemeye devam etti. Bu arada Uluslararası Ödemeler Bankası, Avrupa’da devam eden Avrupa borç krizi boyunca likidite için altın kullanmaya devam ticari bankaları gözlem altına alırken ,kendi altın stoklarının istikrarlı bir şekilde büyümesini sağladı. Banco de Mexico, 4 Mayıs, 2011’de 106 ton altın elde ettiğini doğruladı. Meksika, bu yıl Ocak ve Nisan ayları arasında altın satın alarak Banka’nın toplam rezervlerinin% 1 -% 4 arasında, altın ayırma kararı almıştı. Rusya Merkez Bankası, bu eğilime paralel olarak, yılın başından bu yana 41.8 ton satın alarak toplam rezervini 830 ton’a çıkardı. Rusya’nın 2010 yılında altın rezervleri 790 ton olmak üzere toplamda % 23.9 olarak 154 ton arttı. Rusya Merkez Bankası,gelecekte de yılda 100 ton altın satın almak için planlama yapıyor Vladimir Putin, toplam rezervler açısından altının payının % 10 arttırması gerektiğini bir kez daha doğruladı. Dünya Altın Konseyi’ne göre, yıllık üretim 2010 yılında 2586 ton olduğu gerçeği, arzın, talebi karşılamadığının kanıtı. Diğer ülkelere ait toplam rezerv miktarını gösteren tablo aşağıdadır.
Dünya Altın Konseyi 2011 temmuz verilerine göre kuyumculuk ve mücevher talebi geçen yıla oranla % 4 oranında artarken,altının yatırım talebi %51 oranında artmış. 2010 yılına yatırım talebi ,toplam talebin yaklaşık % 40’ını oluştururken, 2000 yılında yatırım talebi, toplam talebin sadece % 4,8 ‘ini oluşturuyordu.
Bir konut kaç gram altın eder?
Şu anda ABD’de ortalama bir ev satın almak için yaklaşık 173 ons gerekli(1 ons 32 gramdır).Bu oran,ev başına 800 ons ile 2001’de ki değeri ile karşılaştırıldığında, yada Mortgage krizinin patlak verdiği 2008 yılındaki 550 dolar seviyesine göre düşük olsa bile 1980’lerdeki 100 dolar ons seviyesine ulaşılmış değil. Hatırlarsanız balon denilen emlak fiyatlarındaki yükseliş, kısa vadeli dolar faizlerinin yükselmeye başlamasıyla birlikte 2004 – 2006 döneminde düşüşe geçmişti. 2005’den itibaren ,ABD’de “subprime” diye adlandırılan düşük kaliteli mortgage kredilerin artışı ve piyasadaki bankaların bu kredileri tahvile çevrilerek sermaye piyasalarını derinleştiren enstrümanlar haline getirmeleri ,1980 ‘li yıllarda ABD’deki mortgage kredilerinin sadece % 10’u tahvile dönüşürken, 2006 yılında bu oran % 56’ya çıkmasına neden olmuştu. Akabinde FED’in son iki yılda(2006-2008) faiz oranlarını 17 kere arttırması değişken faiz kullanmayı tercih eden yatırımcıları zora sokarak zamanında ödeme yapmamalarına neden olmuştu. Geciken kredilerin zararları finans kuruluşlarına kesilince ABD’de mortgage yani ipotekli ev kredileri tahvilleri ile başlayan kriz Avrupa’ya bulaşmış ve likitide krizine dönüşmüştü. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde konut fiyatları /altın oranı ilişkisi yapmak neredeyse imkansız olsa da ,ABD’de bu değerler balon konut fiyatlarının hala gerçek değerine inmediğini gösterir yada hala altının ucuz olduğu fikrini.
Dünyada sürdürülen düşük faiz uygulaması devam ettikçe altın fiyatlarının yükselmesi şaşırtıcı değil.Keza tersi durumda bile olsa altın, faizlerin yüksek olması dolayısıyla enflasyon korkuları içinde bulunan yatırımcılar için güvenli liman olması özelliğinden dolayı yükselmeye devam edecek. Altının sürekli durdurulamaz şekilde yükselmesi akıllara acaba spekülasyon mu? Manipilasyon mu? Ihtimalini getiriyor.İki senaryoda gayet mümkün. Fakat, ABD borç sorunu çözülünceye kadar altının düşmesi beklemek hata olur. Bugün gelen son haberlerde yaşanan çıkmazı gidermeye de katkı sağlayabileceği belirtilen yeni bir bütçe planı önerisi kabul edilmesi fikri bile altını 10 puan geri getirmeye yetti .Hadi bakalım hayırlısı. Son 13 gün .
ÖMER DEMİR
