Brüt takas uygulaması, netleştirmenin kaldırılması olarak da ifade edilebilmektedir. Buna göre, söz konusu hisse senetlerinde alım yapmak isteyen yatırımcıların takas tarihinde hesaplarında alımlarını karşılayacak tutarda nakit, satım yapmak isteyen yatırımcıların takas tarihinde hesaplarında satımlarını karşılayacak miktarda menkul kıymet bulundurması gerekmektedir.
Örnek verecek olursak. Hesabımda 5000 TL nakit varsa ve Brüt takas uygulanan hisseden 5001 TL tutarında alım yapmak istersem alamam. Hesabımda Brüt takas uygulanan hisseden yoksa gün içi satış yapamam. Sadece para kadar alır veya hesabımda hisse varsa var olan kadar satabilirim.
Brüt takasa alınan bir hisse senedinin daha sonra gözaltı pazarına alınacağı yönünde spekülasyonlar yapılsa da, bunun hiçbir garantisi yoktur. Bu uygulama yatırımcıyı koruma amaçlıdır. Hesabında para olmayan veya satmak istediği hisse senedi olmayana birinin hisselerde manipülatif hareketlere meydan vermemesi amaçlanmaktadır. Eğer bir hissede şirketin temel verileriyle uyumlu olmayan fiyat hareketleri ortaya çıkıyorsa, Borsa İstanbul işlemleri durdurabilir ve brüt takas uygulaması başlatılabilir.
Galatasaray özelinde konuya baktığımızda grafikte de görüldüğü üzere anormal fiyat hareketleri oluşmuştur.
Bunun üzerine Borsa İstanbul Şu açıklamayı yapmıştır.
KAP : BORSA ISTANBUL OTOMATIK SEANS DURDURMA SISTEMI / [GSRAY] GSRAY.E PAY ISLEM SIRASININ DURDURULMASI VE BRUT TAKAS UYGULAMASINA GECILMESI 21.05.2015 09:35:07
DAHA ONCE 18/05/2015 TARIHINDE ISLEM SIRASI DURDURULAN GSRAY.E PAY ISLEM SIRASI, ANILAN PAYIN PIYASASINDA OLAGANDISI HAREKETLERIN DEVAM ETMESI NEDENIYLE BORSA ISTANBUL OTOMATIK SEANS DURDURMA SISTEMI TARAFINDAN BU KEZ GUN SONUNA KADAR IKINCI DEFA DURDURULMUS OLUP, BORSAMIZ BUNYESINDEKI PIYASALARIN ACIK, DUZENLI VE DURUST CALISMASINI SAGLAMAK UZERE SOZKONUSU PAYDA, TEDBIR OLARAK;
– IKINCI DURDURMANIN GERCEKLESTIGI GUNU ( 21/05/2015 ) TAKIP EDEN IS GUNUNDE GERCEKLESTIRILEN ISLEMLERDEN BASLAMAK UZERE 15 TAKVIM GUNU SUREYLE BRUT TAKAS UYGULAMASINA GECILMESI,
– BU SURE ICINDE ARACI KURUM VE YATIRIMCI BAZINDAKI TAKAS ALACAKLARININ TAKAS SURESINDEN SONRA DAGITILMASI,
KARARLASTIRILMISTIR.
Yukarıdaki açıklamaya göre yarın brüt takas uygulaması başlayacaktır. Bu durumda yarın tahta açılır ama manipülatif hareketler artık çok daha zor hale gelir. 15 Gün boyunca brüt takas uygulaması devam edecektir. Tecrübelerime göre eğer bu tür olağandışı fiyat hareketleri devam ederse, Borsa ayrıca ek tedbirleri de alabileceği için yatırımcılar dikkatli olmalıdır. Bu aşamadan sonra tahta açıldığında çok yüksek volatilite olacağını belirtmeliyim. Seans içinde yüzde 10-20’lere varan dalgalanmalar olacağı için yatırımcılar bu tür zamanlarda “belirli bir yerden alayım sonra şurdan satarım” gibi önsezi ağırlıklı hareket etmemeliler. Brüt takas uygulaması başlayan hisselerde daha önceki örneklerde genelde düşüşler olduğunu da belirtelim. Yine de fiyatların yönü konusunda spekülasyon yapmak istemem çünkü tehlikelidir. Fiyatlar her yöne hareket edebileceği gibi, tavan ve taban durumlarıyla karşılaşılabileceği akılda tutulmalıdır.
Önemli Bir Ders: Demek ki neymiş, bir hissede olağanüstü getiriler oluşuyorsa borsa ilk önce seans durduruyor, bu devam ederse ardından brüt takas uygulamasına geçiyor. Yine devam etmeye kalkarsa kodese bile girebiliyormuş (Geçmişte Gözaltı pazarına alınan hisselerin oraya girmeden önce hangi aşamalardan geçtiğine de bakılmalı). Bu yüzden yatırımcılar bundan ders almalı ve büyük paralarla yüksek riskler almamalılar. Son bir söz daha; hissenin bundan sonraki fiyat hareketlerini tahmin etmeye kalkmayın. Her iki yönde de oluşabilir. Geçmiş örnekleri inceleyin.
Bu yazıyı aşağıdaki maili atan Serhat Irmak isimli okuyucumun isteği üzerine yatırımcıyı bilinçlendirme amacıyla yazdım. Yaşar Erdinç olarak herhangi bir şekilde GSRAY hissesiyle ilgim yoktur.
******
Merhabalar hocam ben ahmet Serhat üzun süredir sosyal medya aracılığı ile sizi severek takip etmekteyim. Öncelikle şimdiye kadar yapmış olduğumuz katkılarınız için teşekkür ederim.
Muhtemelen biliyosunuzdur gsray hissesinin işlemleri bugün için durduruldu ve 15 gün süre ile bürüt takas uygulanacak. Hocam ben araştırdım hemen hemen anladım bürüt takas uygulamasını ama süreç nasıl devam eder ne yapmalı konusunda biraz kafam karıştı. Bir çok kişi pozisyonda yakalandığından dolayı forumlarda da şuan inanılmaz bilgi kirliliği var. Hocam sizden ricam küçük genel bi değerlendirme yapıp sosyal medyadan duyurmanız, ne kadar yoğun olduğunuzu bildiğimden dolayı yapamazsanız size kırılmam. Allah razı olsun her nekadar bir birimizi yüz yüze tanımasakta zaten çok emeğiniz geçti.
İyi günler, iyi çalışmalar.
Ahmet Serhat ırmak
[email protected]
Olmayan para ile hisse almayı ve olmayan hisseyi satmak için neden izin verilir sayın Yaşar hocam.