Açıkçası, 22 Mayıs tarihinde Ben Bernanke’ nin tahvil alımlarını gelecekte azaltabiliriz mesajını ne amaçla verdiği uzun süre tartışılacak gibi geliyor. Dün akşam Türkiye saati ile saat 21,30’da FED, gerçekten piyasaları sevindiren likiditeye devam mesajı ile makro görünümü izlemeye devam edeceğiz mesajını verdi. Bu süreç de Federal Açık Piyasa İşlemleri Komitesinin Aralık’ ta yapacağı toplantıya kadar Borsalarda yükseliş, tahvil-bono piyasasında ve Dolarda ise gerilemeye görülmesi muhtemel gözüküyor. Şüphesiz en karlı çıkan Gelişen Ekonomiler oldu. Şu anki süreçte Doların 1,95’in de altını görmesi olumlu bir gelişme olmasına rağmen FED’ in tahvil azaltma kararını gözden geçireceği süreye kadar Türkiye ne yapmalı artık onu konuşmalıyız.
Öncelikle Türkiyenin büyüme modeli ağırlıklı olarak iç talebe dayalı devam ettiği için, dövizdeki gerilemenin ithalatı yükseltebileceği unutulmamalıdır. TCMB tarafından dün açıklanan kısa vadeli Dış Borç Verilerine göre, Temmuz ayı sonu itibariyle, kısa vadeli dış borç stoku, 2012 yılı sonuna göre yüzde 24,5 oranında artışla 125,7 milyar dolar oldu. Bu artışda özellikle özel sektörün ve bankaların yurt dışından kullandığı kredilerdeki artış, 2013 senesi ilk 7 ayında kısa vadeli dış borç stok’unu %24,5 oranında arttırdı. Özellikle geçen hafta açıklanan Ocak-Temmuz dönemi ödemeler bilançosundaki finans hesabında, Banka Kredileri 22,417 milyar $’a ulaşmış durumda. Önceki senenin Temmuz ayı ile kıyaslama yapacak olursak, Banka Kredileri 11,870 milyar $ civarındaydı. Burada en önemli risk, şuan kısa vadeli dış borç artışı, Dövizdeki gerileme her ne kadar özel sektörün döviz açık pozisyon riskini bir nebze de olsa geriletse bile cari açık sorunu hala devam etmekte ve Doğrudan Yatırım girişlerinin ilk 7 ayda 5,1 milyar $ olduğunu, Portföy yatırımları ve Banka Kredileri ile ödemeler dengesi finansmanının devam ettğini, risklerin ise ertelenmeye devam ettiğini unutmamak gerekiyor.
Dr. İsmet DEMİRKOL
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi
