Dolar’daki Artış, Borsada Geri Çekilme ve Kısaca Altın

Piyasalarda dün stres hakimdi. Dolar yeniden rekor seviyelere doğru hareket ederken, borsada sürekli bir aşağı hareket söz konusuydu.

Piyasalarda genel bir huzursuzluk var ve bunun FED toplantısı yaklaşırken belirgin hale gelebileceğini önceki yazılarımda belirtmiştim. Hatırlarsanız, genel bir yabancı çıkışı olduğundan bahsetmiştim ve bu çıkış aslında devam ediyor. Bunun en önemli sinyali de ABD dolarının diğer altı para birimine karşı değerini gösteren DXY endeksi aşağı gitmesine rağmen, TL’nin  sürekli olarak değer kaybetmesiydi. Genel olarak daha önceki iki yazımda belirttiğim görüşlerimde bir değişiklik yok. Borsa orta vadeli bir düşüş ve dolar/TL kuru da orta vadeli bir yükseliş trendinde bulunuyor. Bu tür zamanlarda genellikle kafalar karışır. Doların tarihsel rekoru 3.9830 civarıydı ve şu an bu rekora çok yakınız ve büyük ihtimalle bu seviye yeniden görülecektir. Yazıyı soru-cevap şeklinde götürmek daha net bir fikir oluşmasını sağlayacaktır.

• Hocam dolar/TL kuru neden artıyor?
• Tamamıyla arz talep meselesi. Şu an dolara talep var ve bu talebin en önemli sebebi, yabancıların tahvil-bono ve borsada satış yaparak dolara geçiyor olmaları. Daha öncesinde yerlilerden talep vardı ve yabancılardan para geliyor, borsa ve tahvile giriyordu. Yerli talebi banka hesaplarında döviz mevduatının artışı olarak kendini gösteriyordu. Ama yabancıların o sırada dolar satıp menkul kıymet almaları nedeniyle, dolar üzerinde baskı oluşturuyordu. Fakat yerlilerin talebi de doların 3.75’in altına gitmesini engelliyordu. Şimdi yabancıdan da talep gelince artış hızlandı.
• Yabancılar alım yaparlarken neden birden satışa döndüler?
• En önemli sebep Moodys’in not düşürmesidir. Moodys’in kararını açıkladığı anda piyasa pek etkilenmemişti ama eğer bir ülkede malda iseniz, hemen tepki vermeniz gerekmez. Yabancılar bunu çok profesyonel yapıyorlar. Birden dolara geçmeye kalksalar, gereksiz yere kendilerine zarar vereceklerdi. Piyasada genel havayı bozmadılar ve dolara geçmeye başladılar. Geçen haftaki yazımda yabancıların çıkışa başladığını belirtmiştim. Yabancıların satışa geçmesinin diğer önemli bir nedeni de, ülkelerindeki düzenlemelerdir. Eğer ülke olarak kredi notunuz düşmüşse,  yabancı yatırım bankalarının kendi iç yönetmelikleri size kendi kafanıza göre hareket etme izni vermez. O ülkedeki yatırımlarını azaltmak zorunda kalırlar. Belirli bir not seviyesinde olan ülkeye portföyün ne kadarının yatırılabileceği belirlenmiştir. İşte bu düzenlemeler nedeniyle fon yöneticisi satmak istemese de, kurallar onu bağlar. Bu yüzden, “Moodys’in kararını tanımıyoruz” sözü eğer borç verenler tarafından söylenmişse anlamlıdır. Yoksa, borç alanlar söylüyorsa bir hükmü olmaz ve satıp çıkarlar ama bu satışı da zamana yayarak kendilerine zarar vermeden yaparlar.
• Hocam dolar artıyor… Merkez Bankası’ndan faiz artırımı gelir mi?
• Geçmişi çok dikkatli inceleyen biri görür ki; Merkez Bankası’nın faiz artırımları, dolardaki volatilite (Dalgalanma aralığı) belirli bir seviyeyi geçtikten sonra olmuştur. Genellikle bir hafta içinde %8-10’luk hareketler oluştuğunda Merkez Bankası’ndan (MB) faiz veya diğer müdahaleler gelmektedir. Bu aşamada MB’nın faiz  artışı yapmasını beklemeyiz. Faiz silahı çekilmeden önce, diğer önlemler alınır ve şu ana kadar MB henüz bunlardan hiç birini kullanmamış durumdadır. Diğer taraftan bu sefer faiz artırma kararı çok kolay alınabilecek bir karar değildir. Zaten gayrimenkul sektörü sürekli şu an durmuş halde olup, hükumete faiz indirimi baskıları yapılmaktadır. Sayın Cumhurbaşkanımız da Afrika seyahatinden dönüşünde, faizleri düşürecek bir yol bulunmalı mealinde şeyler söylemiştir. Bu yüzden MB’nın en son kullanacağı silah olup, kullandığında da dolarda çok yüksek bir volatilite oluşmuş ve beklentilere çok ciddi bir zarar vermiş olacaktır.
• Dolar/TL kurunun bundan sonraki hareketleri nasıl olur? 
• Sadece teknik analiz açısından bakacak olursak, dolarda ralli tipi bir hareket görüyoruz. Bu hareketin en temel özelliği yükselişlerin sert ve kısa sürede olması, gerilemelerin ise cılız kalmasıdır. Örneğin dün 3.9527 seviyesi en yüksek seviye olarak görüldü ve daha sonra 2 kuruş civarında bir gerileme oldu (3.9350) ama bu sabah yine dolar 3.9450 civarında bulunuyor. Belirgin bir aşağı yönlü trendin başladığını anlayabilmek için en az 5-6 günlük harekete bakmak gerekir. Şu anki haliyle doların daha önceki zirve seviye olan 3.98 civarını kısa süre içinde test etmesi olasılığı yüksektir. Şu an en güçlü destek 3.89 civarında bulunuyor. 3.98’in aşılması durumunda hedef 4.10-4.15 aralığı olur ama bu tür bir durumda yükseliş sert olur ve büyük ihtimalle de MB müdahalesi gelir. 4 TL aşılana kadar müdahale olacağını zannetmiyorum.
• Hocam dolar/TL kuru ne zaman istikrarlı hale gelir?
• Geçmişte faiz artırımları sonrasında genellikle 1-1.5 yıl istikrarlı seyir izledi ama enflasyon bu ülkede yüksek olduğu için, o faiz artışları doları en fazla 1 yıl için istikrarlı tutabildi.  Biz açık enflasyon hedeflemesine geçtik geçeli 1-2 yıl hariç hiç bir zaman hedefi tutturamadık. Bu ülkede enflasyon kalıcı olarak %3-5 arasına düşürülmeden dolar kuru istikrarlı hale gelemez. Enflasyonu düşük ve kararlı seviyeye düşürmek çok acı bir reçetedir ve bu reçeteyi hiç bir siyasi parti uygulamak istemez. Bunun için tam özerk MB lazımdır ve 1980’lerde ABD’deki enflasyonist süreç zamanın FED Başkanı Paul Volcker tarafından uygulanmış, enflasyon düşürülmüş, faizler %15-16’lardan %4-5’lere gerilemiş ve daha sonraki 10 yılda ABD ekonomisi en hızlı büyüme dönemini yaşamıştır. Yalnız şunu da vurgulayayım ki; ne zaman dolar/Tl kuru bütün haber bültenlerinde ilk haber olursa, genellikle dolar almak anlamlı olmaz.
• Hocam borsa için ne söyleyeceksiniz?
• Borsayı kendi içinde değerlendirmek yanlış olur. FED toplantısı bitene kadar (bu çarşamba saat 21:00’de) borsada kalıcı bir yükseliş beklemek yanlış olur. Bu aşamada borsamız küresel borsalar ile birlikte hareket ediyor. Aşağıdaki grafikte yabancı takas seviyesinin düştüğünü görebilirsiniz. Yani şu an yabancıdan net alım gelmiyor. Bilakis yabancı takas oranı düşüyor.

• Borsa için kritik seviyeler nelerdir?
• BIST-100 endeksi dün 115.500 seviyesinden kapandı. Bu sabah itibariyle dış piyasalarda genel olarak yatay bir seyir var. Dün ABD endeksleri önce sert düştü ama sonra toparladı. Bu yüzden açılışta önemli bir düşüş olmasa bile endeks açıldıktan sonra 500-600 puan yükseliş yaparsa (116.000-116.200 aralığını görürse) peşinden gitmemek lazım. Endeksin aşağı yönlü hareketi zaman zaman hızlanabilir. Orta vade için baktığımızda da hem küresel borsaları hem de bizim borsanın önceki zirvelerini geçebileceğini zannetmiyorum.  Borsa 110-112 bin arasına düşmeden bir dip oluşturmayabilir.  Şu an düşüş trendinde olduğu için, öncelikle dibin oluştuğunu görmeliyiz ki; yukarı yönlü bir hareketin başlangıcından söz edebilelim. Şu an en güçlü direnç 117.750 seviyesinde bulunuyor. Bu hafta içinde bu seviyenin aşılmasını beklemiyorum ama Yarın FED toplantısı sonrasında eğer güvercin mesajlar gelirse, bu seviye yukarı geçilebilir. Ama şahin mesajlar, satış baskısının devam etmesine neden olur.
• Altın konusunda ne söyleyeceksiniz?
• Dolar kuru artış trendinde olduğu için TL bazında altın da artıyor. Ama altının onz fiyatı 1317 dolar seviyesinde olup, desteği ise 1300-1310 dolar arasında bulunuyor. Altın bir süre daha 1310-1335 dolar arasında dalgalanacaktır. Altının TL fiyatı da dolara bağlı olarak değişecektir. Gram altın bir iki hafta içinde 170 Tl’nin üzerini deneyebilir. Altını olanlar bence pozisyonlarını koruyabilirler.

Herkese bol kazançlı bir gün olması dileğiyle…

İzmir eğitimimiz bu hafta sonu yapılacak. Yarın akşam kayıtları kapatacağım. Buradan ayrıntıları görebilirsiniz.  

SİZ DE BİNLERCE YATIRIMCI GİBİ BİLGE YATIRIMCI MOBİL UYGULAMASINI ÜCRETSİZ İNDİREREK EKONOMİ YAZARLARININ GÜNCEL YORUMLARINA ULAŞMAK İÇİN HEMEN BURAYA TIKLAYIN