Memleketin doğu ve güneydoğusunun müşterisi Avrupa değil Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dır.
Türkiye, kağıt üzerinde, bir bütün olarak, Gümrük Birliği’ne (GB) girmiştir. Hukuki olarak bakıldığında, Anadolu elbette GB kapsamındadır. Ama gelin görün ki, Anadolu’nun yeni gelişen sanayi merkezlerinin esas müşterisi Avrupa değildir. Neden böyle olduğunu TOBB Yönetim Kurulu üyesi ve Kayseri Sanayi Odası Başkanı Sayın Mustafa Boydak Uludağ Ekonomi Zirvesi’nde pek güzel anlatmıştır: Türkiye’de iç ulaştırma maliyetleri son derece yüksektir. Öyle böyle değil, son derece yüksektir. Anadolu, Avrupa pazarına uzak kaldığı için, GB’nin getirdiği imkânlardan yeterince yararlanamamaktadır. Anadolu’nun GB’ne girememiş olmasının nedeni, Avrupa’nın Anadolu’yu bir üretim merkezi olarak dışlamasından kaynaklanmamaktadır. Türkiye’yi yönetenlerin, Anadolu’nun, GB’den yararlanabilmesi için gereken tedbirleri almamış olmalarından kaynaklanmaktadır. Gelin bakın mesele nasıl hükümetlerimizin ufuksuzluğu ile alakalıdır?
Bursa’nın dış ticaret rakamlarına bakarsanız, Bursa’nın bir numaralı ticaret partnerinin Avrupa olduğunu görürsünüz. Aynı durum, İstanbul, Kocaeli ve İzmir için de geçerlidir. Ve nitekim ülkemizin kuzeybatısında yer alan bu merkezler toplam ihracatının yaklaşık üçte ikisinin kaynağı durumundadırlar. Birincil ticaret partneri Avrupa olan illerimiz hep ülkemizin kuzeybatısındadır. Nerededir? Avrupa yolu üzerinde sıralanmışlardır. Avrupa neden bu illerimizin temel ticaret partneridir? Bu illerimiz Avrupa’ya daha yakındırlar. Şimdi geleyim diğer illerimize. Türkiye 1980 sonrasında başarılı bir biçimde sanayiini ülke sathına yaymayı başarmıştır. Gaziantep, Konya, Kahramanmaraş, Kayseri yeni sanayi merkezleri olarak ortaya çıkmıştır. Gaziantep’in bir numaralı ticaret partneri Avrupa değildir. Gaziantep’in ihracatının yüzde 59’u Avrupa’ya değil, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine gitmektedir. Avrupa’nın payı yüzde 20’dir. Aynı durum Konya ve Maraş için de doğrudur. Türkiye’nin ortasından kuzeybatıya doğru ilerledikçe, illerimizin bir numaralı ihracat partneri Avrupa olmaktadır. Yine memleketin orta yerinden güneydoğuya ilerledikçe, memleket il il GB’den kopmaktadır. Memleketin orta yerinde Ankara’da durum ortadadır. Aynı hal, Kayseri için de geçerlidir. Kayseri’nin toplam ihracatında Avrupa’nın payı yüzde 36, Ortadoğu ve Afrika’nınki yüzde 29’dur.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.
