2. tura çıkması garantileşen Kosta Rika’nın dünya kupasını alacağı olasılığına bahis şirketleri 1’e 70 oran veriyor. Yani %1.43 ihtimal veriliyor. Gruptaki son maçı saymazsak, sadece 4 önemli maç kaldı önlerinde. 4 maçta daha şansları yaver gitse ne mükemmel bir dünya kupası olur ama!
Dünya Kupasını Kosta Rica alır.. Buna daha sonra değineceğim ama şimdi biraz piyasaya dönüp eteğimdeki taşları dökmeme izin verin. Geçtiğimiz hafta son dönemlerde pek de rastlayamadığımız şekilde BIST100’de yatay bir seyir izledik. Ağırlıklı olarak 78500 civarında işlemler oldu. Çok dar bantta işlemler sıkıştıkça tepkinin de aynı oranda çok sert olacağını söyleyebilirim. Yay gittikçe geriliyor.. Ok yaydan çıkmak üzere.. Ortam sert fiyat hareketliliklerine çok müsait, habere odaklandık. Riski sevmeyen yatırımcı (özellikle kalp rahatsızlığı olanlar), gelişmeleri dışarıdan izlesin.
Petrol fiyatları ekranların sol üst köşesine.. Lise yıllarımdan geriye kalan enteresan bilgilerden bir tanesi de değerli hocalarımdan birinin verdiği şu bilgiydi: “göz önce sol üst köşeyi görür.” Irak’taki gelişmeler giderek daha analizi mümkün olmayan boyutlara geldikçe ve gerilim arttıkça petrolde de yukarı yönlü hareketler gördük. Nasıl olmasın ki? Irak anayasasında muhalif bölge olarak tanımlanan ve şuan Mesut Barzani’nin peşmergelerinin kontrolünde olan Kerkük şehri tek başına dünya petrol ihtiyacının %5’ini karşılıyor. IEA’nın yayınladığı rapora göre Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nde (OPEC) 2. en yüksek üretim kapasitesine sahip Irak’ta bazı tesisler Mart ayından bu yana çalışmıyor. Kısa süreli petrol arzı şokuna dünyanın tolerans gösterebileceği, Suudi Arabistan’ın da “rahat olun, ben buradayım” söylemleri her ne kadar güven verici olsa da, bilinen tek şey Irak’taki bu keşmekeşliğin ne kadar süreceğinin bilinmiyor olması. Petrol fiyatlarının artması kırılgan 5’linin en kırılganlarından olan Türkiye’yi A4 kağıdına döndürüyor. Cari açığımıza her daim vurgu yapıyoruz. Enerji maliyetlerinin artması cari açığı daha da azdırıcı bir unsur. Üstelik cari açığımız iç talebin artışına bağlı olarak artan bir açık da olmayacağından durum daha da vahim. Hem büyümenin hem de cari açığın olumsuza dönebileceği bir senaryoyla karşı karşıyayız. Tam da böyle bir ortamda petrol fiyatlarını izlememek, nefesine çok güvenip saatlik dalış yapabileceğine inanmak demektir. Nefesimize kuvvet!
TCMB’nin faiz indirimi ne anlama gelecek? Çin seddi mi dedi biri? Öncelikle şunu belirtmek isterim ki 24 Haziran da 50 bp faiz indirimi bekliyorum. Farklı bir durumla da karşılaşabiliriz lakin 75-100 bp çok, 25 bp ise az gelecektir. Bu noktada olası bir faiz indirimine piyasanın 2 hafta öncesine nazaran daha temkinli yaklaşacağına inanıyorum. 75 bp veya üzerindeki bir indirimi piyasa inanılmaz bir coşkuyla karşılamayacaktır. Yani burada “düşen faiz yükselen borsa” korelasyonu sekteye uğrar. Çünkü yukarıda aktardığım konjonktürde faizler ülkemizde sermaye akışının zarar verici boyutta terse dönmemesini sağlayabilecek yegane unsur. Çin seddine gelince.. Korku insana neler yaptırıyor ya hu! Çin Seddi, dünyanın en uzun savunma duvarıdır. Seddin yıkılmış olan kısımlarıyla birlikte uzunluğu 6000 km’yi bulur. Bugün ayakta duran kısım Ming Hanedanı devrinden kalan 2.500 kilometrelik settir. Çinliler yapmasaydı da bu seddi, o iş gücüyle kendilerine barınacak yer, sürülecek tarlalar yapsalarmış.. Gel gelelim dış riskler “önce savunma” dedirtti onlara. Önce can, sonra canan dediler. Çinliler için Çin seddi neyse ülkemiz için de faizler odur.
Kosta Rica kupayı alır.. Ben bu iddiayı öne atarken ne hissettiyseniz onu unutmayın. Şu dönemde piyasanın yukarı çıkacağını, ya da sert düşeceğini söylemek dünya kupasını Kosta Rika’nın alacağını söylemekten daha anlamlı değil. İtalya, Uruguay, İngiltere’nin olduğu grupta önce Uruguay’ı sonra İtalya’yı devirerek 2 maçta garantilediler bir üst turu. Takımları için savaşıyorlar, hadlerini biliyorlar.. Gruptaki son maçı saymazsak eğer, sadece 4 önemli maç kaldı önlerinde. 4 maçta daha şansları yaver gitse ne mükemmel bir dünya kupası olur ama! En azından ben Kosta Rica’da Joel Campbell’a güveniyorum, ya diğerleri? Barzani’ye mi? Obama’ya mı? IŞİD’e mi? Yoksa temiz kalplerine mi?
Emin Tay
Araştırma Uzmanı Gedik Yatırım
