Dünya Lehman Brothers’in battığı günlerden bu yana en ağır panik ataklarından birini yaşıyor. Türkiye’de ise TCMB tedbir üstüne tedbir alırken, hükümet “bu sefer kriz teyet bilem geçmez” diye millete gaz veriyor. Bence de teyet filan geçmez, doğrudan kalın barsak yoluyla böbreklere çıkar. Ama telaşlanmayın, bu panik atağı ortamında geleceği görmek çok zorlaşsa da, dünya ekonomisinin düze çıkması batmasına göre çok daha yüksek bir olasılık. İlginçtir, halen uygulanan politikalarla Türkiye’nin işi dünya ekonomisinin toparlandığı bir yarında çok daha zor.
Ne olacağını anlamak için önce sorunları iyi teşhis etmek lazım, yoksa TCMB’nin düştüğü yanılgılara düşeriz. Dünyanın iki tane çok büyük sorunu var. Birincisi, yılın ikinci çeyreğinin sonunda, hatta öncü Temmuz verilerine göre dünya ekonomisi hemen hiç bir ekonomistin beklemediği ölçüde yavaşladı. EĞER, yılbaşından bu yana toparlanmayı sürekli tökezleten şoklar devam ederse, 2007/2008’den sonra ikinci kez küresel resesyona girebiliriz. İkinci sorun ise AB üyelerinin gittikçe yayılan kamu borcu krizini çözmeye niyet veya iradeleri olmaması.
Panik atağı S&P’nin ABD’nin notunu indirmesinden, AB’de İtalyan ve İspanyol tahvillerine aniden başlayan saldırıya kadar bir dizi nedenin yatırımcı psikolojisinde çok ani bozulma yaratmasından kaynaklanıyor. Bu tür ataklar kapitalist ekonomik düzen ve insanlığın tabiatından kaynaklanır. Bir kaç gün içinde de geçer. EĞER Avrupa Merkez Bankası ikincil piyasada İtalyan ve İspanyol DİBS almaya karar vermeseydi, panik atağı gerçek bir finansal bulaşmaya dönüşebilirdi. Yani, DİBS borçlanma faizleri çok borçlu devletlerin kamu refinansmanını taşınamayacak kadar pahalı hale getirirken, öte yanda bilançolarda DİBS’lerin değer kaybetmesi yoluyla tüm AB bankacılık sistemine yayılırdı.
Makalenin tamamını okumak için BURAYI ziyaret ediniz.
