Küresel boyutta gönül rahatlığıyla yatırım yapılabilecek alanlar giderek daraldı. Kriz döneminde “güvenli liman” diye bilinen Alman ve Amerikan hazinelerinin bono ve tahvilleri son döneme kadar çok revaçtaydı. Artık “güvenli liman” kavramı da değişiyor.
Genelde ülke bonoları konusunda bir korku var. Özellikle gelişmiş ülkelerin ve Euro Bölgesi’ndeki ülkelerin bonoları riskli görülmeye başlandı. Yunanistan’ın borçlarını yeniden yapılandırmak zorunda kalması devlet bonosu konusundaki inançların değişmesine neden oldu. Devlet bonolarının kredi riski ortalama olarak arttı.
Euro Bölgesi’nin güneyindeki ülkelerin bono fiyatlarının oldukça oynak olması fiyat riskini artırdı. Düne kadar 10 yıl vadeli İtalyan ve İspanya bono faizleri yüzde 5’in altına düştü diye bütün dünya sevinirken, birdenbire İtalyan bonoları yeniden yüzde 5’in üzerine fırladı. Aynı vadedeki İspanya bonolarının yeniden yüzde 6’yı görüp görmeyeceği konuşuluyor. Portekiz’in faizleri bir türlü düşmüyor.
BÜYÜME ANAHTAR ROLÜNDE
Amerika’da bono faizleri o denli düştü ki, “Artık daha fazla düşecek yer kalmadı” anlayışıyla bazı büyük bono yatırımcıları portföylerindeki bonoları azaltma eğilimine girdi. Son yıllarda büyük paralar kazanılan Amerikan bono piyasası eski çekiciliğini kaybetti. Bono yatırımcıları neredeyse “Aman ekonomi düzelmeye kalkıp da bono fiyatları daha da düşmesin (faizler artmasın)” diyecekler. Genelde küresel bazda bono piyasalarına yönelik olumsuz görüşler gelişmekte olan ülke bonolarını da olumsuz etkiliyor. Bizi de olumsuz etkiliyor.
Küresel krizin en derin dönemi yaşanırken en fazla uzak durulan özel kesim bonoları giderek daha fazla çekici hale geldi. Özel kesim bonolarına yatırım hisse senedi yatırımlarına göre daha az riskli görülmeye başlandı. Böyle devam ederse, gelişmekte olan ülkelerde hisse senedi piyasaları yılın ilk 3 ayında gösterdiği beklenmeyen performansını devam ettiremeyebilir. Ama, devlet bonosu ile özel kesim bonoları arasındaki fark hızla azalabilir.
Önümüzdeki dönemde ekonomik büyüme birçok yatırım aracının göreli risk düzeyini etkileyecek en büyük değişken gibi görünüyor. Ekonomik büyüme yatırım araçlarının hem “kredi riski” hem de “fiyat riski” düzeyini belirleyecek bir etken olabilecek. Bu alanda gelişmekte olan ülkeler doğal olarak öne çıkıyor.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.
