Yazı dizimizin ikinci bölümü Uluslararası Piyasalar Vadeli İşlem ve Opsiyon borsalarında ki ürünler nelerdir hangi enstrümanları alıp/satabiliyoruz ve bağlantılı olarak bu ürünlerden başlıcalarını ilerleyen yazılarda kısaca özelliklerinden bahsedeceğiz.
VADELİ İŞLEM KONTRATLARI (FUTURES)
Bu bölümü 6 ana başlıkta toplayabiliriz. Bunlar;
Endeks’e dayalı vadeli işlem kontratları
Döviz’e dayalı vadeli işlem kontratları
Metallere dayalı vadeli işlem kontratları
Enerji’ye dayalı vadeli işlem kontratları
Tarım -Hayvancılk ve Soft emtialarına dayalı vadeli işlem kontratları
Finansal göstergeye dayalı vadeli işlem kontratları
Endeks Vadeli işlemleri
Aslında data ekranlarımız üzerinde yıllarca takip ettiğimiz ve birbirimize sıkça soduğumuz Dow Futureları güne nasıl başladı, Dax ne yapıyor, Uzakdoğu da Nikkei nasıl kapatmış HangSeng artıdamı, akşam S&P500 nasıl performe edecek gibi sürekli takip ettiğimiz endekslerid e alıp-satabiliyoruz. Platformdaki Vadeli Piyasalar bölümünde sunulan 20 değişik vadeli işlem ve opsiyon borsasının içindeki endeks ürünlerini seçerek çok rahatlıkla işlem yapma şansı elde edebiliyorsunuz. En basit örnek olarak GLOBEX’den DOW JONES ya da S&P500 vadeli kontratını alırken karşılığında EUREX’den bir DAX kontratını yada EURNEXT LIFFE’den bir FTSE kotratını satabilirsiniz. Tüm Avrupa ve Amerika’daki endekslerle birlikte Uzakdoğu Asya/Pasifik bölgesindeki endeks kontratlarında da işlem yapabilmek mümkün. Uzun yıllardır VOB tarafında çalışan ve analiz ve işlem yapan biri olarak sizlerden gelen bir çok email ve piyasada işlem yapan genel yatırımcıların en çok şikayet ettikleri konuların başında yurtiçinde VOB’un zaman açısından dünya ile entegrasyonunda sınırlı kalması yüzünden gün sonunda geceye taşınan pozisyonlarda yatırımcıların piyasa kapandıktan sonra özellikle ABD tarafında yaşanan gelişmelere bağlı olarak sonraki günde yaşanan gapli açılışlarda yaşadıkları tersi fiyatlamalar son derece sıkıntı yaşatmaktadır. Özellikle yurtiçinde VOB tarafında gece pozisyon taşıyan yatırımcıların yurtdışı piyasalarında oluşabilecek ani beklenmedik haber ve fiyat esnekliğine karşın her zaman kendilerini tersi tarafında pozisyon alarak bu enstrümanları yurtiçinin kapalı olduğu zaman diliminde kullanabilirler.
En çok işlem yapılan Endeks vadeli işlem kontratları
S&P500
DOW JONES
NASDAQ
FTSE100
DAX
CAC40
EURO STOXX
IBEX35
OMX
SMI
AEX
NIKKEI
HANG SENG
XINHUA CHINAA50 INDEX
SPI200
BOVESPA
CBOE VIX (Volatility Index)
Döviz Vadeli İşlemleri
Dövize dayalı vadeli şlem kontratlarında 20 ana para birimi üzerinde yazılan 56 vadeli işlem sözleşmesi ve 31 opsiyon sözleşmesi ile en fazla CME Group GLOBEX’de işlem görmektedirler. Aslında Türk halkı olarak döviz piyasalarına hiç yabancı olmamakla beraber özeliikle 80’li ve 90’lı yıllardaki enflasyonist dönemlerin getirmiş olduğu TL bazındaki kur oynaklığına alışkınlığımız, bizi dünyadaki diğer para birimlerine karşıda yatkınlığımızı pozitif anlamda etkilemiştir. Euro ve Usd major para birimleri ve bu iki döviz’e bağlı bir çok parite çiftinde işlem yapmak yine mümkün.
Globex’de işlem gören ve Finansonline International Platformunda başlıca alım-satımını yapabileceğiniz ana parite çiftleri;
Euro FX
British Pound
Swiss Frank
Australian Dollar
Canadian Dollar
Japanese Yen
New Zealand Dollar
Mexican Peso
Russian Ruble
Euro/Swiss Franc
Euro/Pound
Euro/Yen
Metal Vadeli İşlemleri
Metal grubu içinde yer alan Altın ve Gümüş yine Türk halkının çok yakından tanıdığı başlıca iki ürün olarak karşımıza çıkmakta. Özellikle Altın piyasası Türk yatırımcıları için hiç yabancı olmazken, fiziki anlamda da halk bazında yastık altında 5 bin ton altın varlığı taşındığı tahmin edilmekte. Son 2-3 yıldır hızlı yükselen altın fiyatları neticesinde yastık altında tutulan altınların varlık değeri 300 milyar dolara yaklaşmış durumda. Fiziki olarak alıp tutmak yerine bu işlemleri 1:10-15 kaldıraç ile finansal piyasalarda ekran karşısında fiyatların değer kazancı yada kaybına da yatırım yapabilmek artık eskisinden çok daha kolay. Bilgisayarınıza yükseleyeceğiniz platform sayesinde Globex ve ICE vadeli işlem borsalarına bağlanarak metallere ilişkin tüm enstrümanları online olarak alıp-satmak mümkün.
En çok işlem gören metal kontratları;
Altın
Gümüş
Bakır
Platin
Pladyum
Enerji Vadeli İşlemleri
Dünyada son yıllarda artan nüfus, kentleşme, sanayileşme ve küreselleşmenin neticesinde artan ticaret hacmine bağlı olarak enerji ve doğal kaynaklara olan talepte her yıl bir öncekine göre artmaktadır. Fakat en önemli enerji kaynağı olan petrol ve kömür gibi fosil yakıtlarda hızla tükenirken enerji fiyatlarında son yıllarda artan hızlı fiyat değişimlerini beraberinde getirdi. Alternatif enerji kaynakları üretimi tüm ülkelerin başlıca politikaları olurken ülkemizde de maliyet, zaman ve miktar yönünden enerjinin tüketicilere için erişilebilir olması, bu alanda dışa bağımlılığın azaltılması, bölgesel etkinliğin arttırılması gibi çalışmalar hız kazanmıştır. Türkiye’de petrol ve doğal gaz fiyatları yatırımcılar tarafından en çok takip edilen enerji odaklı ürünler olurken, bir çok enerji şirketinin de özellikle ICE borsasından hedging işlemleri gerçekleştirmektedir. Spekülatif amaçlı işlem yapmak isteyen yatırımcılar ise bu ürünlere platform üzerinden çok rahtlıkla ulaşabilirler.
En fazla işlem gören Enerjiye dayalı vadeli işlemler kontratları ise;
Ham Petrol
Brent Petrol
Doğal Gaz,
RBOB Motorin
Fuel Oil
Tarım-Hayvancılık ve Soft Vadeli işlemleri
Ülkemizde 2005 yılında açılan Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsa’sında emtia ürünleri üzerine yazılmış Buğday ve Pamuk’un yanı sınra geçen yıl ilk kez kurban bayramı öncesi devreye sokulan Canlı Hayvan sözleşmeleri hayata geçirilmişti. Geçtiğimiz yıllar boyunca fiziki teslimatla ilgili halen kalıcı bir çözüm yaratılamaması nedeniyle fiziki teslimatla sonuçlanacak mala dayalı vadeli işlem sözleşmeleri ne yazıkki istenilen düzeyde derinliğe ve işlem hacmine ulaşılamamakta. Dolayısıyla reel sektörde tarım üreticileri yada emtiaya dayalı ara malına ihtiyacına yönelik çalışan sanayi şirketleri gerçek anlamda pozisyonlarını hedge ederken yine piyasa derinliği açısından oldukça derin ve fiziki teslimat sorunu olmayan uluslarası piyasalarda ki dünyanın en büyük emtia borsalarından GLOBEX ve NYBOT’u son derece yaygın şekilde kullanılmaktadır. Spekülasyon amacıyla yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için ülkemizde VOB’da açık olmayan sözleşmelere çok rahatlıkla ulaşma imkanı elde edebilirsiniz.
Finansonline International platformumuzda bulabileceğiniz Tarım-Hayvancılık ve Soft ürünler üzerine yazılmış vadeli işlem sözleşmeleri ise;
Mısır
Buğday
Pamuk
Kahve
Kakao
Şeker
Soya Fasülyesi
Soya Yağı
Soya Küspesi
Yulaf
Prinç
Portakal Suyu
Kereste
Sığır (Büyükbaş Hayvan)
Domuz Eti
Finansallar vadeli işlemleri
İlk kez 1975 senesinde faiz sözleşmeleri alınıp satılmaya başladıktan sonra özellikle Abd ve avrupa vadeli işlem ve opsiyon borslarında çok yaygın şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde bir çoğumuzu aslında şaşırtan bir işlem hacmiyle dünyadaki vadeli işlem borsalarında alımı satımı yapılan tüm finansal vadeli işlemlerinin toplam hişlem hacminin %70’ni oluşturmaktadır. Ayrıca açık borsalarda işlem gören tüm açık pozisyonların ise %75’ni yine finansal gösterge ürünlerine dayalı sözleşmeler oluşturmaktadır. Nominal değer anlamında ise sene sonları açık pozisyon sayılarına baktığımızda faiz vadeli işlemlerinin %95 oranında bir paya sahip oldukları görülmektedir. Son bir kaç yıldır döviz sözleşmelerinin yanı sıra endeks sözleşmelerindeki artış göze çarpmaktadır. Yurtdışında bu kadar yaygın olarak kullanılan finansallar Vob’da da 91 günlük-365 günlük bonolarla birlikte DIBS365 sözleşmeleri ne yazık kı işlememektedir. Bankaların kendini yükselen yada düşen faizlerden koruması için kullandığı kısa-orta ve uzun vadeli finansal sözlemelerin yanı sıra daha ziyade bireysel yatırımcılar açısından özellikle bir fon yöneticisinin faizlerin yükselmesine yönelik endişe duyduğu ortamlarda veya ev –araba almak isteyen bir yatırımcının ileriki dönemde faizlerin artmasına yönelik endişesinde emlak kredisini sabitlemek amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Spekülasyon amacıyla fiyat değerlemelerinden kar sağlamak isteyen yatırımcılar yine Finansonline International platformundaki finansal varlıklar için yazılmış enstrümanları çok rahatlıkla alıp satabilirler.
ABD Hazine Bono/Tahvilleri
Kanada Hazine BonoTahvilleri
İsviçre Hazine Bono/Tahvilleri
Japonya 10 Yıllık Hazine Tahvilleri
İngiltere Bono/Tahvilleri
Euro Bono/ Tahvilleri
Euribor
Eurodollar
Euroswiss
Euroyen TIBOR
30 Günlük FED Fonları
Finansonline International ücretsiz demo platform sürümünü bilgisayaranıza indirmek için aşağııdaki linkten formu doldurup kurulumu yapabilirisniz. Daha fazla bilgi için aşağıdaki iletişim bilgilerimden bana veya yurtdışı piyasları masamıza 212-3367272’den ulaşabilirsiniz.
https://www.finansonline.com/pages_fo_international_05.asp
Burak Gerçek
FinansInvest
Drirek: 90-212-3367157
