Londra Metal Borsasının 2007 yılında Türkiye’deki üretim gelişmesini görerek 20 limanda antrepo kurma kararının ardından 2009 yılında yasal düzenleme yapılmış. Ancak o günden bu yana ilgili yönetmelik çıkarılmadığı için kurulacak antrepolarda yerli ürünlerin depolanmasına imkan yaratılamamış. Uzmanlar bunun sadece kira bedeli olarak ülkeye 253 milyon dolar kaybettirdiğini ayrıca koster taşımacılığında bu alandaki gelişmenin hayata geçmesini engellediğini belirtiyorlar. Yönetmeliğin uluslar arası eşdeğerlik içinde bir an önce çıkarılmasının zorunluluğunun altını çiziyorlar.
Perşembe Rotası’nın manşet haberinde 2009 yılında çıkan yasanın ilgili tebliğinin 2.5 yılda çıkamamış olmasının Londra Metal Borsa’sının Türkiye’de belirlediği 20 limanda kurmayı düşündüğü antrepoları kuramaması sonucunu doğururken, Türkiye’nin sadece antrepo kirası olarak 253 milyon dolarlık döviz kaybına uğradığımız, ayrıca Türk koster filosunun yaratılacak yeni pazardan elde edilecek gelire de ulaşamadığı öne sürüldü.
Solmaz Grup yönetim Kurulu Başkanı Asım Barım, Londra Metal Borsasının sektörel gelişmeyi görerek 2007 yılında Türkiye’deki limanları yatırım için incelediğini ve uygun bularak 20 noktada antrepo kurmak için liman belirlediğini söyledi. Bu antrepolar da 2 milyon ton kütük kapasiteli depolama yaparak Türkiye için ürün ihracı ve üçüncü ülkeler için transit depolama yapmayı planladıklarını ancak, 2.5 yıllık dönemde yasaya bağlı tebliğin çıkmamasının bu alanda gelişmeleri frenlediğini belirtti. Barım, Londra Metal Borsasının, Tekirdağ Akport limanına Ukrayna orjinli önce 110 bin ton mal depoladıklarını, sonra ikinci depolamayla bunu 160 bin tona çıkardıklarını, İzmit Rotaport’ta da kiraladıkları depoya 30 bin tonluk mal koyduklarını ancak, yasada yer alan gerekli tebliğ çıkmadığı için Türk orjinli malların depolanmasının yapılamadığını bunun da önemli zarara yol açtığını belirtiyor. Türkiye’nin çelik üretiminde 11.5 milyarlık ihracat potansiyeli olduğunu , haddecilikte yüzde 33 paya sahip olduğunu tebliğin çıkmamasının bu ürünlerin Londra Metal Borsası antrepolarında depolanmasına fırsat vermediğinin altını çizdi.
Türkiye’de demir çelik sektörü son yıllarda hızla gelişiyor. 2010 İSO 500 büyük firma sıralamasının içersinde ilk 100’e giren 18 firma bulunuyor. Ve çoğu hızla büyüyerek sıralarını yükselten ihracat ta yapan kuruluşlar. Bu kuruluşların dünyada 400 antrepoda 2.8 milyon ton işlem hacmine sahip Londra Metal Borsasının Türkiye’de kuracağı antrepolarda mal depolama imkanın yasal olarak mümkün ama tebliğ çıkmadığı için mümkün olmaması sektör temsilcileri tarafından da Londra Metal Borsası tarafında da büyük bir eksiklik olarak görülüyor.
Tebliğin 20 limanımızda kurulacak Londra Metal Borsası antrepolarda yer alacak yerli ürünlerin uluslar arası eşdeğerlik içersinde işlem görmesini sağlayacak bir sonucu içermesi gerekir. Örneğin Belçika’da bir antrepoda yer alan Londra Metal Borsa’sı ürünü ile ilgili kreditör grup, bir ihtilaf halinde bir telefonla ürünün depoda bloke edilmesi kararı alabilir. İhtilaflar da en fazla yargıda 2-3 ayda sonuca bağlanıp serbest bırakılır. Türkiye’de ise benzer bir ihtilafın yargıda çözümü yıllar alabilir. Ayrıca , malın teslimi değil satılması sonucunu getirebilir. Ürünü depoda olan ister kağıt olarak ister fiziksel ürün olarak malını en kısa zamanda teslim alması gerekir. Tebliğin uluslar arası uygulamalara eşdeğer sonuç verebilmesi ve depolanacak yerli ürünlere imkan tanıması gerekiyor.
Bu açıdan baktığımızda Asım Barım’ın 2009 yılında çıkan yasanın tebliğinin bugüne kadar çıkmaması şikayeti sadece Londra Metal Borsasının talebi açısından değil ayrıca ihracat yapan yerli üreticiler açısından da bir an önce ele alınması gereken bir konu olarak ortaya çıkıyor.
