Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bugün 10:30’da gerçekleştirdiği basın toplantısı ile yılın 3. Enflasyon raporunu yayınladı. TCMB Başkanı’nın toplantı sırasında yaptığı açıklamaları piyasa güven verme açısından olumlu değerlendiriyoruz.
Verilen önemli mesajları kısaca başlıklar halinde özetlemek gerekirse;
- 2016, 2017 ve orta vadeli TÜFE tahminlerinde herhangi bir değişikliğe gidilmedi.
- Para politikasında sadeleşme makul bir zamanda tamamlanacak. Sadeleşmenin ne kadar hızlı sonuçlanacağına finansal istikrar ve enflasyonu etkileyen unsurlar belirleyici olacak.
- Yaşanan son sürecin ardından ekonomide herhangi bir güven sorunu yok.
- Son sürece dair yaşanan olayın olası olumsuz etkileri kadar; kurumsal olarak alınan önlemlerin hızı, kalitesi ve etkinliği de dikkate alınmalı. Ekonomik etkilerin veriler üzerinde sağlıklı bir şekilde ölçülmesi için belirli bir süre gözlem yapılmasına ihtiyaç var. Dolayısıyla, S&P’nin kararı aceleci olarak değerlendirilmekle birlikte diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından yakın dönemde kredi notu güncellemesi beklenmiyor.
- TCMB bünyesinde “Yapısal Ekonomik Araştırmalar” birimi kuruldu.
- Sıkı para politikası, cari dengede iyileşme ve makul kredi büyümesi, ekonomik kırılganlıkları azaltan unsurlar oldu. Geçmiş tecrübeler, TCMB ve ilgili otoritelerin doğru zamanlarda, doğru politika değişikliklerini başarılı bir şekilde gerçekleştirdiğini göstermekte.
- Daha önce ifade edildiği gibi gerekli görülen her türlü tedbir alınmaya devam edecek.
Kısa vadede enflasyonun ve finansal göstergelerin izleyeceği seyir ile aşağı yönlü manevra alanının daralması nedeniyle TCMB’nin Ağustos ayı Para Politikası Kurulu toplantısında, son toplantı da olduğu gibi üst bantta 25 bp indirime gidebileceğini ya da bu toplantıyı indirim konusunda pas geçebileceğini değerlendiriyoruz. Sadeleşme adımlarının “makul bir zamanda” tamamlanacağına yönelik yapılan vurgunun da bunu işaret ettiğini düşünüyoruz.
Önemli konu başlıklarına ait daha detaylı notlar aşağıda aktarılmıştır. Ayrıca, TCMB tarafından raporun tamamına da burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Önemli Rakamlar
- 2016 yılı sonunda orta noktası % 7.5 olmak üzere %70 olasılıkla % 6.6 ile % 8.4 aralığında,
- 2017 yılı sonunda orta noktası % 6 olmak üzere % 4.3 ile % 7.7 aralığında,
- Orta vadede ise % 5 düzeyinde gerçekleşeceği tahmini korundu.
Öne Çıkan Noktalar
Para Politikası
Sadeleşmenin hızını finansal istikrar ve enflasyonu göstergeleri belirleyecek. Makul bir zamanda tamamlanması hedeflenen para politikasındaki sadeleşme adımlarının aktarım mekanizması üzerinden olumlu etki vermesi bekleniyor. Bu sayede yapılacak ayarlamaların kur tarafında önemli negatif bir etki bırakmayacağı düşünülüyor.
Sadeleşme sonucunda geçilmesi planlanan; dar simetrik koridor etrafında tek bir fonlama faizinin hangi seviyeden olacağına dair daha önce olduğu gibi herhangi net bir iletişim yapılmazken; henüz bu alanda oldukça kesin bir iletişim kurulmamasının sadeleşme konusunda atılan tedrici adımların bir gereği olduğu ifade edildi.
Enflasyon
Enflasyon projeksiyonlarında kullanılan tahminler revize edilirken, önceki raporda açıklanan enflasyon tahminleri korundu. Ham petrol fiyatları ve dolar cinsinden ithalat fiyatları yukarı yönlü güncellenirken, gıda fiyatları enflasyonu varsayımı aşağı yönlü güncellendi.
Temmuz ayında özellikle, işlenmemiş gıda ve tütün ürünlerine yapılan ayarlamanın etkisiyle kısa süreli belirgin bir artış görülmesinin beklendiği ifade edilirken; ilerleye aylarda işlenmemiş gıda fiyatlarında aşağı yönlü bir düzeltme yaşanacağı da not edildi. Kısa vadede, çekirdek enflasyonda önceki rapor dönemine kıyasla yıl genelinde daha ılımlı bir eğilim gözlenmesi bekleniyor.
Büyüme
İktisadi faaliyetlerdeki ılımlı ve istikrarlı büyüme devam ediyor. Ekonomik büyüme ağırlıklı olarak iç talep kaynaklı olmaya ve net ihracatın katkısı sınırlı kalmaya devam edecek. İç talep büyümesinin temel olarak tüketim harcamalarındaki artıştan kaynaklanması beklenirken; yapısal reformlarla birlikte büyüme hızının önemli ölçüde artacağı öngörülüyor.
Cari Açık
İç talebin seyri cari açığı artırıcı etkiye sahip olsa da, mevcut makro ihtiyati tedbirler ve emtia fiyatlarındaki düşük seyrin katkısıyla cari dengedeki toparlanma eğiliminin devam etmesi bekleniyor.
Kredi Büyümesi
Kredi büyüme eğilimleri 2016 yılının ikinci çeyreğinde önceki yılın altında seyretmeye devam etti. Daha öncek TCMB tarafından yıllık % 15’lik kredi büyüme referansı dinamik bir seviye olup bu rakam içinde bulunulan döneme göre değişiklik göstermekte. Dolayısıyla kredi büyüme hızında şu anda % 15 halen referans olarak kabul etmek doğru değil. Ticari krediler ve tüketici kredilerinde büyüme eğilimindeki toparlanma mevsimsel etkilerden kaynaklanıyor. Kredi artışında ve kompozisyonunda ticari krediler ağırlıkta. Kredi büyümesini artırmaya yönelik şu an için önemli bir ihtiyaç görünmüyor.
Kredi Notu
Yatırım kararı alırken farklı tipteki yatırımcıların farklı kriterleri var. Ülke kredi notu da bu anlamda önemli kriterlerden biri olsa da tek ya da başat kriter değil. Bu kurumlara olan bağımlılığın azaltılmasına yönelik olarak son küresel kriz döneminden bu yana küresel anlamda yapılan çalışmalar da var. Bir ülkenin not kararına ilişkin değerlendirmeler, iktisadi faaliyetin eğilimi, borç ödeme gücü ya da iç-dış gelişmeleri ve herhangi olumsuz bir duruma kurumsal olarak alınan önlemlerin kalitesi ve etkinliği gibi bir çok pencereden bakarak yapılmalı. Türkiye özelinde yaşanan son gelişmeler ve atılan adımların sonuçları ilerleyen dönemlerde açıklanacak veriler üzerinden ölçülebilecektir. Dolayısıyla, S&P’nin kararının aceleci olduğu düşünülüyor ve diğer kurumlardan kısa vadede bir revizyon yapılması beklenmiyor.
Yapısal Reform
Gıda Komitesi TÜFE içindeki en yüksek ağırlığa sahip ve önemli oynaklık yaratan ürünlere yönelik somut politika önerileri üretiyor. Fiyatlara ilişkin Veri toplama ve derleme konularında yapısal çalışmalara ek olarak lisanslı depoculuk, ürün ihtisas borsaları, tarımsal destekler, üretici örgütleri ve Hal Yasası’nın revize edilmesi gibi çalışmalar yürütülüyor. Yapısal sorunların tespiti ve çözümüne yönelik olarak “Yapısal Ekonomik Araştırmalar” birimi kuruldu. Reel sektör gelişmeleri ve fiyatlama davranışlarına dair güncel bölgesel bilgileri derlemek amacıyla kurumsal altyapı çalışmaları hızla sürdürülüyor.
İletişim Politikası
Reel sektör temsilcileri, ekonomistler, analistler ve basın ile, ayrıca da yurt dışı finans merkezlerinde daha sık iletişim kurulacak ve karşılıklı görüş alışverişlerinin yapılabileceği toplantılar gerçekleştirilecek.
Erol Gürcan
