Yukarıda endeksin 1996’dan bugüne Dolar bazında aylık grafiği veriliyor. Orta kadranda işlem miktarı, onun altında TKE göstergesi ve en altta da RSI göstergeleri bulunuyor. Geçmişe baktığımızda, 2008 yılındaki krizde (ilk mavi çember) 1.20 dolar seviyelerine gerilemiştik. Şimdi yine aynı yerlerdeyiz. Fakat, 2008’de sorun ABD’den kaynaklanmıştı ve küresel tüm borsalarda düşüş olmuştu. Çıkış sırasında ise FED’in bastığı paralar gelişmekte olan ülkelerde getiri aramaya çıktığı için, basılan paralar bize yaramış ve endeks 1.20 dolar seviyelerinden 3 dolar seviyelerine kadar çıkmıştı. Şimdi borsanın yine aynı yükselişi yapacağını söylemek yanlış olabilir. Çünkü şu an Türkiye’ye sermaye girişi olması için sağlam bir hikaye yok. Sadece borsadaki şirketlerin aşırı ucuzlamış olması talep yaratabilir, ama 2008’deki gibi sert yükselişi getirmeyebilir. Bu aşamada sıradan yatırımcılar endeksin çok düştüğünü ve 2008’deki gibi dolar bazında %100’ün üzerinde yükseliş olacağını düşünebilirler. Yani grafik böyle bir mesaj veriyor olsa da, ülkeye yabancı sermayeyi çekecek ciddi bir sebep gerekiyor. Şu an Amerika’da bütçe açıkları artıyor (Vergi indirimleri nedeniyle) ve ABD hükumeti piyasadan kara bir delik gibi dolar çekiyor. Bu da küresel bazda dolar kıtlığına sebep oluyor. Zaten Doların diğer paralara karşı değer kazanmasının önemli bir nedeni de budur. Sizler diğer sebebi zaten biliyorsunuz. FED’in faiz artırım sürecine girmiş olması ve parasal genişlemeyi sonlandırıp piyasadan para çekiyor olması nedeniyle, ABD doları değer kazanıyor. Bu da dolarda yukarı yönlü bir trend oluşturuyor. Bu arada bizi daha fazla olumsuz etkilemesinin ana nedeni ise, birincisi, özel sektörün dış borçlarının kırılganlık yaratması ve ikincisi de enflasyonist beklentilerin çok yükselmiş olması ve enflasyona ilişkin olarak kalıcı ve etkili adımlar atmış değiliz. Sonuç olarak 2008 krizi sonrasındaki gibi bir borsa yükselişi olması için, dışarıda yine para basılmaya başlanması veya FED’in faiz indirmeye başlaması lazım. Ya da Türkiye’ye başka bir yerden ciddi bir kaynak girişi olmalı. Bunları özellikle neden yazdım? Grafikler bazen aldatır. İnsanlar genel olarak geçmişe bakıp “şöyle olunca böyle olmuş” şeklinde yorum çıkarırlar. Fakat her dönemin özelliklerini bilmek gerekir. Yine de, borsanın 1.20 dolar seviyesine gerilemiş olması, gerçek yatırımcılar için çok cazip fırsatlar sunacaktır. Ama yatırımcılar “tam dönüş noktasını” yakalamaya çalışırlar. “Sabır” ve “yatırımcı” kelimelerini yan yana koyarsanız bence bunun adı “çelişki” olur. Borsa bir gün elbette ki yeniden 3-4 dolar seviyelerine yükselecektir. Burada sorulması gereken soru, dolarınızı şu an borsa dışında bir yatırım aracında %100 artırmak için kaç yıl bekleyeceğinizdir. Örneğin şu an dolar faizinin net %3 olduğunu düşünsek (bu rakam çok iyimser ve abartılı bir rakamdır) dolar bazında %100 getiri için 23 yıl beklemeniz gerekiyor. Şu an 1.34 dolar seviyesinde olan borsa kaç yılda 2.68 dolar seviyesine gelir? Eğer 2.68 dolar seviyesi için 23 yıl beklerseniz (Dolar faizinin sabit kalacağını varsayarak) aslında bir kaybınız olmayacak. Ama 2 yılda 2.68’e gelirse, 23 yıllık getiriyi 2 yılda almış olacaksınız. Peki Borsa ne kadar sürede 2.68 dolar seviyesine gelir?
Grafiğe bakarsanız bunu cevabını bulursunuz. Örneğin 2001 krizinde borsa 50 cent seviyesine düşmüş ve izleyen 9-10 ayda %100 getiri sağlamıştır. 2008 krizinde 1.20’den 2.40’a yaklaşık 7-8 ayda çıkmıştır. Ama dediğim gibi o sıralarda FED deli gibi para basmıştı ve hatta 2010 yılında borsa 5 dolara gelmişti.
Yaşanmış Bir Olay
Şimdi yaşanmış bir olayı anlatacağım. 2001 yılı krizi yaşanmış ve borsa 60 cent seviyelerine düşmüştü. 2002 yılına girdiğimizde ise seçim yapılacaktı. Tahminen Ağustos aylarıydı. O sırada borsa 60 cent civarındaydı. O sıralarda Dünya Gazetesinin GLOBUS isimli aylık dergisinde yazıyordum. Eylül sayısında yayınlanmak üzere yazımı gönderdim. Yazımın başlığı ise “Borsada Kazanmanın Mucizevi Formülü” şeklindeydi. Normalde her ay yazı gönderip bir başlık atardım. Derginin kapağında belki çok küçük bir yer verilir ya da çoğunlukla değinilmezdi bile… Dergiye yazıyı gönderdiğimde muhabir olan editör bir kadın arkadaş bunu düzeltir, grafiklerini hazırlar ve yayınlanacak hale getirirdi. O ayki yazımın ana teması ise size yukarıda anlattığım mantıktı. Yani borsa 60 cente düşmüştü ve bir daha ne zaman 120 cent olur sorusuna cevap arıyordu. O sırada ABD doları faizi yüksekti ve dolar bazında %100 kazanmak için yaklaşık 10 yıl beklemek yetiyordu. Ben de bu yazıda geçmişte borsanın diplerden dönüşlerinin ve dolar bazında en az %100 getiri sağlamasının ortalama 16 ayda gerçekleştiğini yazmış ve borsada alım önermiştim. Alım önerirken de borsanın 60 cent seviyelerinden 50 cent seviyelerine kadar düşebileceğini, gerçek yükseliş trendinin ne zaman başlayacağını bilmediğimiz için, bu trend başlayana kadar her ay alım yapılması gerektiğini vurguluyordum.
Dergi çıkınca bana gönderilirdi ama elime ulaşmamıştı ve muhabir arkadaş beni telefonla arayıp dergiyi gördünüz mü? Ben de “hayır henüz elime ulaşmadı” dedim.. O zamanlar cep telefonları henüz yeni ve akılsız oldukları için derginin kapağının resmini çekip göndermesi mümkün değildi. Hemen dışarı çıkıp dergiyi satın aldım. Kapağı gördüğümde şok oldum. Çünkü benim yazım kapak olmuştu. Kapakta kafasında uzun bir şapka olan elinde de sihirli bir değnek olan sihirbaz vardı ve borsa endeksine bu sihirli değneğin dokunduğu yerde bir parıltı oluyordu. Kocama harflerle “BORSADA KAZANMANIN MUCİZEVİ FORMÜLÜ” yazıyordu. Tabi ki yazdığınız bir yazı kapak olunca mutluluk duyuyor ve motive oluyorsunuz, fakat bir akademisyen olarak çok eleştiri alacağımı biliyordum. Hemen muhabir arkadaşı aradım ve bu endişemi dile getirdim. Bana ne anlatsa beğenirsiniz…
- Hocam bakın size ne anlatacağım… Bugün ” ………………..” Bankasının genel müdür yardımcısı “……………..” Bey ile röportaj yapmaya gittim. Benim önüme dergiyi sinirli bir şekilde koydu ve “Herkes yapıyor, bari siz yapmayın… Bu kapak nedir?” dedi… Ben de kendisine yazıyı okuyup okumadığını sordum. Kendisi “niçin okuyacak mışım ki… safsatalarla mı uğraşacağız, borsa kazanmanın mucizevi formülü mü olur? dedi. Ben de “Lütfen yazıyı okuyun ondan sonra konuşalım” dedim..” Ben röportajı bitirip gazeteye geldim. Aradan 1 saat geçmedi ve beni arayarak hayatında ilk defa hisse senedi aldığını, borsa düşerse her ay artıracağını söyledi” dedi. (Eylül 2002’de bunlar oluyor).
Bu konuşmadan sonraki 3 ay içinde borsa 51-52 cent seviyelerine kadar düştü ama Kasım 2002 seçimleri sonrasında Nisan 2004 itibariyle de (yani Gn Mdr yardımcısı hisse aldıktan 19 ay sonra) borsa 1.30 dolar seviyelerine gelmişti. Muhabir arkadaş yine beni arayıp, o gn. mdr yardımcısının kendisini arayıp, hisselerini dolar bazında %110 kârla sattığını söylediğini bildirdi. Ben şaşırdım… Çünkü nasıl sabredebildiğini, borsa düşerken nasıl hisse alamaya devam ettiğini de merak ettim. Normalde beyin bunu yapmaya izin vermez. Ama kendisini aramadım. Çünkü muhabir arkadaşa özel bir bilgi vermişti ve bana söylediğini kendisine söyleyemezdim. Normalde bir yatırımcı beyni böyle davranmaya izin vermez. 60 centten hisse almışsa, 52 cente düştüğünde şikayet etmeliydi. Bu süre zarfında 2003 yılının Mart ayında ABD ile tezkere krizi çıkmış ve bize yapacakları 26 milyar dolarlık yardımı askıya almışlar ve endeks yeniden 52 cent seviyelerini görmüştü. Demek ki hedefini belirlemiş, sabretmiş ve beklemiş…
Şu an yine biliyorum ki; birkaç yıl sonra yukarıdaki grafiğe bakacağız ve belki de “Vay beeee… ABD ile kriz yaşarken BIST-30 kağıtlarını alsaydım param dolar bazında ikiye katlanacaktı” diyeceğimiz günler olacak. Ama bir düşmanınız var ve bu düşman kendinizsiniz… Nasıl olduğunu anlatacağım…
Beyniniz Sizin Düşmanınız Olacak
Borsada bana göre en geç 1-2 yıl içinde 2.60-2.70 veya 3 dolar seviyeleri görülecekse 23 yılda kazanacağınız faiz getirisini borsadan belki de en geç 1-2 yıl içinde sağlayabilirsiniz. Fakat bunu yapmaya karar verirseniz, önünüzde önemli bir düşman olacaktır. Bu düşman da kendi beyninizdir. Yazdıklarımı okurken, beyninizde oluşan bir grafik var. Bu grafiğe göre 1.20’den alıyorsunuz ve zaman ilerledikçe borsa 1.40, 1.60 ve 2.40’a doğru gidiyor. Fakat bir yandan da “acaba alsam mı, daha da düşer mi?” diye şüphe de duyuyorsunuz. Yani işler kafanızda beliren yol haritasına uygun bir şekilde gelişmeyebilir. Belki, 1-2 yıl sonra veya daha erken 3 doları görürüz ama, eğer endeks 1-2 ay sonra 80 cente düşerse ne yapacaksınız? Dayanabilecek misiniz? Yani asıl soru şudur; 1-2 yıl içinde oluşacak fiyat hareketlerine karşı dirayetinizi koruyabilecek misiniz? Şunu unutmayınız, kimse dibi yakalayamaz. Beyin dibi arar ve dipten yukarı dönüş olduğunda “keşke alsaydım” der. Ya da alım yaptınız, fiyatlar düşüyor… “Keşke almasaydım bekleseydim der”. Tüm bunları bertaraf etmenin yolu, FİYAT denilen şeytanın peşine takılmamaktır. Nasıl ki şu an herkes doların peşine takıldı ve şuurunu kaybetti ise, siz de rotanızı kaybedersiniz… Rotayı kaybetmemek için tek fiyata odaklanmamak gerek. Alımları her hafta veya her aya yaymak sağlıklı olur. Yukarıdaki grafiğe tekrar bakın. TKE göstergesi “0”ın altına düşmüş. Aynı şekilde RSI göstergesi de 20’nin altına düştü. Bu durum, endeksin bir süre boacalayacağına sinyal olabilir. Ortada yakın görünürde bir hikaye yoksa, endeks gerilemeye devam edebilir. Örneğin elinizde 20 bin TL var ve bundan sonraki süreçte hisse almayı düşünüyorsunuz ve BITS-30 içindeki hisselere odaklandınız. Alımlarınızı BIST30’da günlük bazda %2 veya daha fazla düşüş olduğu günlerde yapabilirsiniz… Yani herkes panik yapıp satarken siz alıyor olursunuz… Bu mantıkla 2008 krizinde örneğin BIST-30 hisselerini topladığımızı varsayalım… Aşağıdaki grafik BIST-30 endeksinin aylık dolar bazlı grafiğidir.
2008 krizinde BIST-30 endeksi 1.58 dolar seviyelerine kadar gerilemiş ve bu seviyelerde yaklaşık 6 ay kalmıştı. Bu altı aylık sürede dip seviye 1.52, tepe seviye de 2.2 dolar olmuştu. Yani ortalaması 1.86 dolar seviyesine tekabül ediyor. Şu an itibariyle BIST-30 endeksi 1.63 seviyesinde bulunuyor. Bir bakıma 2008 krizindeki diplere yakın yerlerde bulunuyor. 2008 krizi sırasında İlk defa 1.55 görüldüğü sırada her hafta alım yapan birinin ortalama maliyeti 1.9 veya 2 dolar civarında olmuştu. İzleyen 7-8 ayda da BIST-30 endeksi 4 dolar seviyesine kadar çıkmıştı. Ama daha önce söylediğim gibi FED’in bastığı paraların coşkusu çok çabuk gelmişti. Şu an yine 1.60 civarlarındayız ve TKE göstergesi ile RSI göstergesi bir süre 1.50-2.0 dolar arasında dalgalanma olabileceğini gösteriyor. Yani bir süre dipte yatay hareket olabilir. Sebebi de, özellikle döviz borcu yüksek olan firmaların sıkıntıya girmesi olasılığı olabilir. Diğer taraftan BIST-30 içinde bankalar da var ve bu aşamada hikayesi en zayıf olanlar da bankalar. Dolayısıyla, hemen ani bir dipten dönüş yerine bir süre 1.5 dolar ile 2 dolar arasında dalgalanmalar olabilir. Bu dönemlerde özellikle sert düşüş olduğu günlerde hissesini alıp kenara çekilen ve en az 1-2 yıl beklemeyi düşünen biri bana göre en mantıklı hareketi yapmış olur. BIST-30 hisseleri içinden seçim yaparken, bence finans sektörü hisseleri yerine, daha çok üretim yapan ama döviz yükümlülükleri az olanları seçmek lazım. Kurlar bu kadar yükselmişken, ihracat potansiyeli yüksek olacak şirket hisseleri pozisyon almaya başlamak için daha anlamlı olabilir. Yalnız bu arada şunu söyleyeyim, Kasım ayında hazinenin yüklü itfaları var. O aylarda borsada dikaktli olmak da lazım…
Strateji ne olmalı? Diyelim ki 20 bin liranız var ve A, B, C hisselerini toplayacaksınız. 10 bin lirasına A hissesi, beşer bin lirasına ise B ve C hissesi almaya karar verdiniz. Alımlarınızı gelecek 1 aya yaymayı planladınız. A hissesinden 2 bin liralık, B ve C hisselerinden de biner liralık aktif fiyattan alım yapabilirsiniz. Sonra da aldığınız fiyatın makul bir seviye altına (teknik desteklere bakarak alışlarınızı girebilirisiniz. Örneğin aldığınız fiyat seviyesinin %2 altına 2 bin liralık daha A hissesi için alım girerken, B ve C hisseleri için de aldığınız seviyenin %2 altına biner liralık alım giriniz. Alım emriniz en az 15-20 gün geçerli olsun. Nasıl olsa bir şekilde gelir. Üstelik böyle yaparsanız aldığınız hisse düştükçe sevinirsiniz, çünkü kelepir hisse toplama modunda olacaksınız. Fiyatın yükselmesini istemezsiniz. Hele bir de, yeteri kadar alım yapmış ve SABIR kelimesini beyninize işlemişseniz, yatırımcılık yolunda emekleme aşamasına geçmişsiniz demektir. Daha sonra ayağa kalkıp koşma zamanı da gelecek. Bir iki yıl sonra bakarsınız ki, herkes satarken siz almışsınızdır. Hani Warren Buffet diyor ya ortalık kan gölü iken alım yapın, herkes alım için kuyruktaysa almayın. Çünkü kuyruk varsa pahalıdır. SABIR sözünü unutmayın. FİYAT şeytandır… Borsada yatırımın RELATIVITY Teorime göre, siz aldıktan sonra zaman bir türlü geçmez ve hisse yükselmez. Bu da stresi artırır. Sonra %10-15 kârı görünce hemen satmaya kalkarsınız (Ben demiyorum Nobel ödüllü Kahneman diyor, beynimiz, zarar ederken “bekle” der ama kârda iseniz “hemen sat” der ve bekleyemez.)
Siz anladınız onu… mesajı aldınız… Paranız sağlığınızı bozmasın… Bana 2020’nin Ağustos ayından önce mail atmayın… Soru sormayın… Hangi hisse diye sormayın, ben de bilmiyorum… ve bilgi fakiriyim… Bildiğim bir şey varsa, beynimizin oynadığı oyunlardır. Bu oyunların üstesinden gelmenin yolu da, strateji oluşturup bu stratejiye uymaktır. Ekim ayında dünyanın en büyük davranışsal finans kongrelerinden birinde “iki yıl süren deney sonuçlarıma ilişkin sunumumu yaptıktan sonra sonuçlarımı sizlerle paylaşacağım. Bundan önce yayınlamam maalesef yasak. Bu kongreden sonra, bana son 6 ayda borsada yaptığı işlemleri excel dosyası olarak gönderenlerle özel görüşeceğim (İşlemlerin girileceği excel dosyasını daha sonra sizlere bildireceğim). Davranışsal zaaflarını yaptıkları işlemlerden göreceğim ve bu sorunları çözmeleri için eğitim vereceğim ve eğitim sonrasındaki sonuçlarını da toplayıp yeni bir araştırmaya imza atacağım. Eğer 2 yıl süren deney sonuçları ile uyuşursa, yeni bir teoriye imza atmak mümkün olabilir… Bu çalışmalar inanın aracı kurumların müşterileri ile olan diyaloğunu tümüyle değiştirecektir. Müşteri memnuniyeti çok artacaktır. Eylül ayında bir bankamızın elemanlarına bu konuda bir eğitim vereceğim ve sonuçlarını da görmeye çalışacağım… Unutmayın borsada yatırımdaki başarının %98’i psikoloji, %2’si bilgi’dir. Psikolojiniz hakkında bilginiz varsa, beyninizin yatırım kararlarında nasıl işlediğini çözmüşseniz, beynin zaaflarına karşı savaşabilir ve arzu ettiğiniz başarıya ulaşabilirsiniz. Aksi halde bocalayıp durursunuz… 2006 yılında Daniel Kahneman’ın Türkiye’yi ziyareti sırasında tanımış ve bu konuya ondan sonra yoğun bir şekilde eğilmiştim. İyi ki de öyle yapmışım… Çünkü borsaya, yatırıma, başarıya ilişkin bakış açımı değiştirdi. Beynimiz, bir hisseyi zararına sattığımız zaman bunu kötü bir anı (başarısızlık) olarak kaydeder. Halbuki önceden planlamışsanız ve göze aldığınız zarar gerçekleşince satmışsanız, bu büyük bir başarıdır. Siz beyninize bakmayın, bana bakın… Haydi iyi geceler…
Elinize sağlık hocam, gecenin bu saatinde yine çok güzel bir yazı.
Hocam çok faydalı oldu. Çok teşekkür ederim :) emeğinize sağlık
Hocam diğer yazılarınız gibi keyifle ve dikkatle okudum. Teşekkürler…
Mesajı aldık hocam…
REZERVE PARA İLE ÇALIŞINCA; SERT DÜŞÜŞLERDE KAĞIT SEÇİMİ DAHA RANDIMANLI OLUYOR. YAZILARINIZDAN ÇOK FAYDALANIYORUM. TEŞEKKÜRLER..
Cokguzel.teşekkurler.10yildir birlikteyiz.beraber yürüyoruz bu yolda..1-5sene once onerdiginiz burkachisse vardi.mardin fmzp.gibi.maalesf buhisseler dahasobra cakildi.veogundenber belini dogrultamadi.bende zarara sattim.2yil icinde.
2-daha sonra kendimsectigim 4 hisseyi aldım aselsan trcell.ekgyo.gibi.ekg haric gayet iyiler .aselsana 45 oldugunda bile kiyamadim.hepsi duruyorlar hala.aselsanda sonhalkasatışta 2000 daha aldim.evladiyelik tutuyorum…
Fakat buarada uzun vadeli diye aldigim aksen klgyo .gibi bazihizselerde buyuk zarar gordum.gecenseneki yukseliste onlardan anca kurtulabildim…..kurtulduguma sevindim.
2 ogudum var.gyo lar enerji ler ve devlete is yapan veya devlet ortagi olan hicbir kuruma yatirum yapmayin derim..bu 15 yillik tecrubeme dayaniyor.
Diger ogudum.cok buyuk düşuşlerde kisa veya uzun vade mutlaka hisse alinmali.ama spek degil sizin dediginiz gibi üretimyapan yatirim yapan ihracat yapan ve iyi idare edilen.iyi yönetilen hisseyi secin.benim uv favorim şuan aselsan…başka bisey demem…iyi geceler dilerim..
Aselsan da devlet firması dostum
Elinize sağlık hocam bu yazdıklarınızı bist 100 de de uygulayabilirmiyiz.selamlar.
Hocam emeğinize sağlık ve okurken kendime aynada bakmış gibiydim. Hasan
Heyecan ve keyifle okudum. Elinize sağlık. Teşekkürler.
Hepsi tamam.iş uygulamaya kaldı.
Hocam ya etkisi on yıllar sürecek dünyaya da ciddi yansımaları olan bir paradigma değişikliğine gidiyorsa ülkemiz? Model değişiyorsa tezleriniz hala geçerli olur mu? Teşekkürler.
Hocam tek kelime ile harika
Nefes almadan okudum
Emeğinize sağlık
Saygıdeğer Hocam , bu çok değerli yazınız için teşekkür ederim , bizim gibi küçük ölçekli yatırımcılar için çok faydalı bilgiler var. Selam ve sevgilerimle.
Yaşar Hocam gerçekten sizi seviyoruz. Süper bir insansınız. Bu yazı bizler için tam bir altın madeni gibi. Maden yatağının koordinatlarıni siz bu yazida bize verdiniz. Artık işletmesi bize kaldı… teşekkürler
Bu gerçek düşüncen ise ve gerçekten samimi isen ,
Ayda 300 tl ile 10 yılda Borsadan DAIRE alırsın.
yazıyı hiç anlamamışsınız.. siz uzak durun…
Yaşar Hocam çok teşekkür ederim. Yazıyı çok beğendim.
Hocam zaman ayırıp bilğinizin zekatını bizimle paylaşmanız için tşk ederim .Allah razı olsun
Iliminize sağlık hocam cok bilgilendirici ve beyin uyarıcı bir yazi olmuş. Eğer çalışmalarınız için denek ihtiyacınız varsa elimden geleni yapabilirim. Iyi çalışmalar
Hocam çok güzel bir yazı .beynin bu fonksiyonu nedeni ile bir yıl içinde yüklü para kaybettim ve kaybetmeye devam ediyorum.bu zaafı yenmek için eğitiminizi heyecanla bekliyorum.Allah sizden raazı olsun.ömrümüze bolluk bereket getirsin inşallah.
Mesajınız için teşekkürler… Allah(cc) sizden de razı olsun.
Kaleminize sağlık hocam, sabırsızlıkla Yaşar Hoca ne zaman yazacak diye beklediğim çok aydınlatıcı ve verimli bir yazı olmuş, çok teşekkürler.Kongre sonrası deney sonuç sunumlarınızı ve excell dökümlerini istemenizi de sabırsızlıkla bekleyeceğim, saygılarımla çok teşekkür ederim.
Mesaj için de ben teşekkür ederim…
Herzaman yazdım yine yazacağım birgün senin kıymetini daha iyi anlasilacaktir BÜYÜK HOCA.
sevgili Siray, çok teşekkür ederim… Sizler zaten bana yeterli motivasyonu sağlıyorsunuz… Kıymet dediğiniz şey görecelidir… Sizlerdeki öğrenme isteği olmasa, dünyanın en mükemmel yazısını da yazsam bir anlamı yok ki… Şair ne demiş? Güzelliğin beş para etmez/Şu bendeki aşk olmasa
Borsa olayında kazanmak veya kaybetmek konusubundan daha güzel anlatılmaz kaleminize ve bilginize sağlık…..
Hocam süpersiniz,ileride TRADE,konusunuda işlerseniz çok sevinirim,çünkü ben portföy’ümün bir kısmını trade etmeyide mantıklı buluyorum,maliyet düşürmek adına. benim gibi düşünen arkadaşlar mevcuttur sanırım.Bu konuda tecrübe edilmiş bir yazınız olsa…’!
trade konusunda ayrı yazı yazacağım…
Kralsınız hocam
estagfurullah, Sadece öğrenmeye devam edip, öğrenmekten ve bildiklerini aktarmaktan keyif alan biriyim.
Teşekkürler,şu ateşli günlerde ateş düşürücü bir yazı olmuş kaleminize ve yüreğinize sağlık.
tşkler…
Hocam ellerinizden öpüyorum
Allah yardımcınız olsun
Herşeyin hakkınızda hayırlısı olaması dileğimle
Seni seviyoruz
Saygılar hocam
Çok çok tşkler..
Hocam çok teşekkürler, sayenizde kafamdaki düşünceler savaşı nisbeten sulh buldu.
Yazınız için çok teşekkür ederim.Sizi yıllardır takip ediyorum. Bu türde yazılarınızıda okudum. Ama yinede zaaflarımı kıramıyorum. Uygulamak çok zor.
Teşekkürler süper bir farkındalık yazısı
Hocam, ellerinize sağlık. Teşekkür ederim.
Hocam borsanin kuruldugundan beri actif veya pasif bu fenomenin icindeyim.Bu gunku sartlar ne 1989 a ne 1994 de nede 2001 benziyor.Tamamen kendi sartlarina haiz.Fibonaccide buyuk uyumsuzluklar var.Olacaklara belkide ilk kez sahit olacagiz.Buna benim gorusum bir degisim ve donusum surecinin icinde oldugumuz.Gelecek cok seylere gebe. Insallah akli selim galip gelir.
Selam. ALLAH ım utandırmasın, Hocam eğitim nerede olacak nasıl katılabiliriz yıllardır sizi yazılarınızı takip ettiğim okuduğum birşeyler çıkarmaya anlamaya çalışssamda söylediğiniz gibi o psikolojik eşiği bir türlü gecemediğimi farkettim bunu yenmek ve başarmak istiyorum borsanın ilk kurulduğu tebeşirle kara tahtada mal alınıp satıldığı o günlerden bu yana borsadayım. bir hisse senedinde 20 yıldır alım yaptım bekledim ama istanbulun kenar yerlerindeki tarlalar alsaydm yüz kat daha fazla kazanırdım , bu zararla yenilgiyle çıkmak istemiyorum. eğitiminizi dört gözle bekliyorum inşaallah paylaşırsınız kesinlikle gelmek istiyorum bilgilendirirseniz sevinirim.. ALLAH ım iftiharlarınızı yaşatsın.
Yoğunsunuz ama bir de temel analiz kitabı hazırlıyorsunuz diye hatırlıyorum, Kısmetse ne zaman alabiliriz?
Bu karanlık ortamda bizi adeta bir el feneri gibi aydınlatıp yönümüzü bulmaya yardımcı oldunuz. Çok teşekkürler . Her zaman yazılarınız bize bu şekilde faydalı oluyor hocam.. Hep var olun…
Merhaba hocam senelerdir bütün yazılarınızı okumaya ve sizi takip etmeye çalışıyorum.Fakat ilk defa yorum yazıyorum makaleye uygun bir örnek olduğu için burada kısaca paylaşmak istedim senelerce alım satım yaparak devam ettiğim borsada bir büyüğümüzün rehberliği ile 2016 başında bilanço üzerinden giderek alım yaptığım hissede 1 yıl bekledim senet 3 katına çıktı hatta bu süreçte aracı kurum hala satmıyor musunuz diye 2 kez aradı satmadım aslında beklediğimiz fiyata gelmedi ama şirketle ilgili bazı şeyler değişmişti yine 1’e 3 oldu.O zamandan beri yolum bu güçlü bilanço,sektör ve beklentiler,ve sabır.Aynen dediginiz gibi, senelerdir yolumuzu aydınlatma çabalarınız için teşekkürler
Hocam,
çok değerli bilgiler için teşekkür ederim. Geçmişte döviz kuru (istisnalar hariç) çok fazla hareket etmiyordu. Grafikte görünen düşüşler Borsa’nın gerçekten ekonomik verilere dayanarak düşüyordu. Bugünlerde BIST aslında çok fazla düşmedi. Tamamen kurun zıplamasından kaynaklanıyor. Kurun dengeye gelmesiyle birlikte BIST aynı kalsa da (TL olarak) döviz bazında kar yapmış gibi durur. Halbuki TL yatırımcısı hiç birşey kazanmamış olur. Yüksek kurdan yabancı TL bozdurup borsaya yatırım yaparsa ve endeksi yukarıya taşırsa ancak 1-2 senede içinde yatırımcıyı sevindirir.
Yaşar hocamın yazısı da çok güzel ve faydalı yorumlarıyla ve kendi tecrübelerini aktararak katkıda bulunan okuyucularınki de özellikle Gürani Kılıç beyin yorumu yazıyı tamamlar nitelikte bir şerh olmuş hepinize teşekkür ederim
Yine zihin açıcı bir yazı. Hocam siz hep yazın biz hep okuyalım ve tecrübe kazanalım. Emeğinize yüreğinize sağlık
Sayın Yaşar hocam borsa oyuncusunu yatırımcıya dönüştürüyorsunuz. Uyarıcı nitelikteki yazılarınız için çok teşekkür ederiz.
Merhaba, Bir olay bu kadar anlaşılır anlatılmasının mümkün olduğunu ilk defa gördüm.
Üstadım sizi kutlarım.
Hocam Teşekkür 1000 defa teşekkür ediyorum.
Yaşar Hocam, ben genelde ters düşünürüm, yapım gereği şüphe ile yaklaşırım. Çünkü bu piyasada çok fazla eskiyim, çok eski yani çok yaşlı demek. Haliyle melekelerimiz paslanıyor, aşağı yukarı 2000 den beri para kazanamıyorum, hatta kaybediyorum bile diyebilirim. Özetle kimseye akıl verecek durumda hiç değilim. Geriye dönüp baktığımda sadece birkaç sene kazanmışım, kazancıma bakıyorum 1986 sonu neredeysem hala oradayım. Kazanmışım, kaybetmişim, böyle bir döngü işte. Şikayet edecek durumum yok şükürler olsun.
İki kere yurt dışı sürprizine şahit oldum, gördüm ama o zaman para transferleri bu kadar kolay olmadığı için yapamadım. Hep içimde ukde olarak kaldı. İlki 1990 Bovespa, o zaman yıl başlarında endeksler açıklanırdı. İMKB 100 1989 yılını %800 artı ile geçmişti. Dünyada açık ara birinciyiz. Düşüşte ilk sıra ise açık ara BOVESPA. %90 kayıp. Kesin yanlışlık var diye düşünüyorum, endeksin onda bire düşeceğine ihtimal veremiyorum. Ertesi gün araştırmaya başlıyorum, doğru ama bir eksik var, endeks yerel para cinsinden, enflasyon %100 ün üstünde, tam hatırlamıyorum ama belkide daha yüksek. Onu dahil edersek endeks bir senede 20-25 te bire gelmiş.
Ülke yangın yerine dönmüş bana vız geliyor, hemen CİTİBANK a gidip derdimi anlatıyorum. Benim Brezilya’dan senet almam lazım, olmuyor, yapamayız diyorlar. Öyleyse bana New York’da hesap açın oraya yollayayım , yasal bir sürü şeylerden bahsediyorlar, kısaca yapamıyorlar. Vakit kaybetmeden KOÇ-AMERİKAN banka gidiyorum, netice aynı. Eve döndüğümde hanıma anlatıyorum, ben bir seneliğine Sao Paolo’ya gideceğim deyince kabul ediyor. Ama sorun var, para banka ile yollanamıyor, fiziki gitmesi lazım, işte ona gözüm kesmedi. O sene ben burada alıp satıp parayı pul ederken Bovespa REAL bazında %1000 , USD bazında %1500 yaptı. Aynı filmi sanıyorum 1997 de Moskova yaşadı, O zaman oraya para transferi yapılıyordu ama ülke güvenliği yoktu.
Bunları borsamız ucuz dendiği için yazdım, ucuz mu ucuz, anlattığım örneklere göre ise hala pahalı. Selam ve sevgilerimle
Yaşar hocamın yazısı da çok güzel ve faydalı yorumlarıyla ve kendi tecrübelerini aktararak katkıda bulunan okuyucularınki de özellikle Gürani Kılıç beyin yorumu yazıyı tamamlar nitelikte bir şerh olmuş hepinize teşekkür ederim
İyi adamsınız vesselam; yazılar hem ilmi hem edebi. Seviliyorsunuz.
Merhaba hocam son beş yıldır borsa-finans-ekonomi ile ilgili bir yığın kitap ve makaleler okudum.Sizlerden video eğitimleri aldım.Ayrıca yüz yüze de eğitim aldım.Kendimce balık tutmayı öğrendiğimi zannediyorm.fakat hala eksiklerimiz vardır.Sizin öğrenciniz olabildiysek ne mutlu bize.İyi ki varsınız. saygı ve sevgilerimle
Çok kıymetli bilgiler için çok teşekkür ederim.
Hocam yine kafaya vuraa vuraaa, ustune basaaa basaaa anlatmissiniz enn ince detaylariyla en kritik dokunuşlari. Anlayana sivrisineksaz anlamayana… misali. Allah gücünuze/bilginize zeval vermesin. Takibe ve ogrenmeye devam.. Teşekkürler bu guzel dizi için.. Kongrede de basarilar. Emekleriniz zayi olmaz insallah. Birgün gelecek Türkiye de de farkına varacaklar kalitenizin ama insallah o gun gec olmus olmaz. Selametle..
Yaşar hocam,
öncelikle bu bilgilendirici ve yol gösterici yazı için teşekkürler.
Borsaya 2006 yılında Vestel halka arzı ile adım attım ancak uzun sürmedi. 2011 yılında işe başlayınca yine Borsaya giriş yaptım. Ancak bizimki kumardan farksızmış. Sizin adınızı daha önceden duydum ancak ne yazık ki yayınlarınızdan ve yazılarınızdan ancak 1 ay önce faydalanmaya başlayabildim. Geçmiş dönemde çalıştığınız gazete ve dergilerdeki yazılarınızı okumaya başladım. Hatta beğendiklerimi not alıyorum tekrar okumak adına. 2 haftadır bu sitedeki yazılarınızı okumaya çalıştım. Henüz bitirdim sayılmaz ama bakış açım epey değişti. Okudukça da umarım daha da nasipleneceğim. Şimdi sırada şimdiye kadar bizleri bilinçlendirmek için hazırlamış olduğunuz görsel içerikleri izlemeye başlayacağım. Bu sırada yüksek lisans tezime de vakit ayırdığım için istediğim hızda gidemiyorum ancak umarım en kısa sürede yüzyüz eğitimlerinize katılmak istiyorum.
Allah bilginizin zekatını kabul etsin, sizden razı olsun.
Az önce yazdığım yorumun dışında Para Harekatı adlı kitabınızı kısa sürede zevkle okudum. Şimdi ise makalelerinizin yanı sıra Yatırımcı ve Teknik Analiz Sorgulanıyor kitabınızı okuyorum. Sitedeki son yazılarınızı okurken yeni bir kitabınızın çıkacağını yazmışsınız. Üzerinden epey süre geçmesine rağmen bu kitap hala yayınlanmadı sanırım. Bu konu hakkında da bilgi verirseniz sevinirim.
Kitap hala bitmedi… bitince haber vereceğim…
Merhaba Hocam,
sizin yazılarınızı dört gözle bekliyorum. Gerçekten çok güzel bir şekilde anlatmaya çalışılıyorsunuz.
iyi çalışmalar.
Çok teşekkür ederim…
Sayın hocam , sizin yazılarınızı elimden geldiğince okumaya çalışıyorum. Tespitleriniz mükemmel.
Eşim memur, tavsiyemle altın 194 iken 10.000 Tl lik altın aldı. Altın 180 lere kadar düştü. Düştükten sonra hergün – senin yüzünden zarar ettim, bir daha senin tavsilerini dinlemeyecem falan diyip durdu. Altın tekrar 194 olunca hemen bozdu. Şimdi de bozdurmasaydım şöyle para kazanacaktım diye söylenip duruyor.
Ona sizin yazınızı gönderiyorum şimdi.
Yaşar bey,
Beklerdim ki B.Albayrak’ın yaptığı ekonomik sorunkarın konuşulduğu toplantıta siz de katılaydınız. Bu bilgi ve araştırmaların bireysel kitleler yerine devletin ekonomik sorunlarının çözümünde ve hedeflerinde kullanılmaması büyük kayıp.
Saygılarımla
Hocam yazınız çok harika olmuş. Basarilarinizin devamını dilerim.
sayın hocam 2013 yıldan beri sizleri takip eden küçük bir yatırımcı olarak 2014 yılında sizlerden edinmiş olduğum bilgiler ışığında küçükte olsa döviz alıp satmaya başlamıştım. O günden bu günümüze en az % 250 kazanım sağladım. sizlerden allah razı olsun
Bu Harika yazınız bizlere ışık veriyor allahın izniyle.
Paylaşımlarınız için çok ama çok teşekkür ederim…
Hayırlı cumalar
Hocam merhaba, yine her zamanki gibi mükemmel (hatta daha ötesi) bir yazı olmuş. Kaleminize, emeğinize sağlık. Küçük yatırımcı olarak sayenizde karanlıkta yolumuzu bulabiliyoruz. Size bir sorum olacak? Sizin bir önceki video yayınınızda da söylediğiniz gibi “henüz şirketler batmaya başlamadı, önlem alabiliriz” diye. 2 yıldır sizin gibi değerli insanlar bas bas bağırıyor önlem alın diye. Bugüne kadar önlem alınmamış, üstelik önemli adamlar görevden alınmış ve durum daha kötüye gitmiş. Siz kriz başlamadan hükümet aklını başına alıp herkesin beklediği doğru adımları atabilir mi? Evet Berat bey piyasanın beklediklerini söyledi. Yıllardır diğer bakanlar da söyledi. UYGULAMADA dediklerini yapacaklarına inanıyor musunuz? Bu soruyu sormamın sebebi alım için biraz daha beklemek gerekip gerekmeyeceği içindi. Örneğin 2001 deki gibi yine 60 cente düşerse endeks 1,6 dolardan maliyetlenmek ne kadar doğru?
sorduğunuz soruya siz cevap verin… Bence borsadan uzak durun… Sizin beyniniz borsada yatırım yapmaya uygun değil.
Hocam yazınızı ikinci defa okuyorum. Sizi daha yeni takip ediyorum çünkü konuya ilgim yeni. Ama yanızını bir solukta okudum ve çevremle de paylaştım. Eski yazılarınızı okumadım ama onlara merakım üst düzeyde şu an. Çok ikna edici geldi.
Hocam yazınızı ikinci defa okuyorum. Sizi daha yeni takip ediyorum çünkü konuya ilgim yeni. Ama yanızını bir solukta okudum ve çevremle de paylaştım. Eski yazılarınızı okumadım ama onlara merakım üst düzeyde şu an. Çok ikna edici geldi.
Hocam 18 yıllık Bankacılık ve Yatırımcı ilişkileri Yöneticiliğimde yazılarınızı takip ettim. Son 5 yıldır harfiyen uygulamaya çalışıyorum ve artık başarılı oluyorum.
Hocam 18 yıllık Bankacılık ve Yatırımcı ilişkileri Yöneticiliğimde yazılarınızı takip ettim. Son 5 yıldır harfiyen uygulamaya çalışıyorum ve artık başarılı oluyorum. Emeğinize sağlık, Hayırlı Bayramlar
Allah gani gani rahmet eylesin, adeta vasiyet gibi yazılar yazmıştı, bilgisinin yanında çok iyi yürekli adamdı.