Mahfi Eğilmez’in bugünkü yazısı
Dünden itibaren gelişme yolundaki ülke paraları başlıca rezerv paralara karşı hızlı değer kaybı içine girdi. Brezilya’daki iktidar değişiminin yarattığı olumlu rüzgârın Brezilya Real’inin olumlu biçimde ayrışmasına yol açması dışında gelişme yolundaki ekonomilerin paraları hep birlikte değer kaybetti. Bu gelişmede özellikle Çin’in büyüme hızının daha da düşebileceği beklentisi ve bunu esas alan Apple’ın iphone’a yönelik talep daralmasını da gerekçe göstererek satış tahminlerini düşürmesi etkili oldu. Bu gelişmeler, dünya genelinde büyümede bir yavaşlama olacağı izlenimi doğurdu. Bu izlenim, piyasaları olumsuz etkiledi ve sonuç olarak gelişmekte olan ekonomilerin para birimleri değer kaybı yaşadı.
Aslında burada olumlu ve olumsuz durumların bir karması söz konusu. Dünyada bir yavaşlama ortaya çıkması Fed ve Avrupa Merkez Bankası’nın parasal sıkılaştırma konusunu yeniden düşünmesinin ve örneğin faiz artışları konusunda acele etmemesinin yolunu açacak. Bu durum gelişmekte olan ekonomilerin dış kaynağa ulaşmasında 2019’da karşılaşması beklenen sıkıntıların bir süre ertelenmesini sağlayacak. Bu açıdan bakıldığında gelişmekte olan ülke paraları açısından bu durumun olumlu görünmesi ve paralarının değer kazanması gerektiği düşünülebilir. Buna karşılık işin bir de olumsuz yönü var: Dünyada büyümenin yavaşlaması gelişmekte olan ekonomilerin ihracatında düşüşlere yol açacak ve Çin’den başlayarak krizin bu ülkelere bulaşmasına yol açabilecek. Yıllar önce yazdığım küresel krizin üçüncü aşaması[i] ortaya çıkarsa kriz çok uzun bir süreye yayılabilir. Şimdilik olumsuz yön ağır basıyor gibi görünüyor.
