Dikkat; Maliye Bakanlığı kayıtdışı ile mücadeleye başlıyor. Yıllardır ede ede daha da büyüttüler ama olsun. Peki neden bir türlü sonuç alamıyorlar? Aslında cevabı net: Siyaset kayıt dışı ekonomiden beslendiği için…
Siyasetin finansmanını kayıt altına aldığınız, vergileri ve primleri ödenebilir seviyelere çekip, cezalarını arttırdığınız anda bu ülkede kayıt dışı sorunu 1 – 2 sene içinde halledilir. Bunu, altını çizerek iddia ediyorum.
Ama işin bu tarafını hiç tartışmayan Maliye, şimdi daha öncekilere bir ilave yapıyor ve yeni bir sisteme geçtiğini açıklıyor. Vergi Denetim Kurulu bünyesinde gerçekleştirilen bir yazılım programıyla yüksek riskli mükellefleri ve illeri tespit edecek.
Burada iki temel kritere bakılacak. Bunlardan birincisi son 5 yıl içinde vergi cenneti ülkelerle yüksek miktarlı işlem yapanları risk grubuna almak. Açıkçası bunu desteklerim. Fakat dürüstçe bu işi yapabilecekler mi; yoksa ‘senden – benden’ kriteri yine devreye mi girecek şüpheliyim. Aslında şüphem de yok ama neyse…
Fakat Maliye bu konuda samimi ise bundan 3- 4 yıl önce yılbaşında açıklayacağını söylediği İsviçre başta olmak üzere gizli hesapların kayıtlarını neden açıklamadı; onun yanıtını versin. Elbette o zaman sıkıntılı gözüken isimlerin, vergi aflarıyla temizlenip, temizlenmediği bilgisini de…
Gelelim işin ikinci ayağına… Yine geriye dönük 5 yıl içinde ikiden fazla zarar beyan eden işletmeler de yüksek riskli grupta yerini alacak. Peki ne olacak? Bunlara vergi incelemesi başlatılacak. İşte hata burada başlıyor.
Son 5 yılda bu ülkede, hatta dünyada yaşananları görmezden gelerek bu tip bir eyleme girerseniz, hem kayıtdışını önleyemezsiniz, hem de kurunun yanında yaşı da yakarsınız. Maliye paraya sıkıştıkça Şimşek’ten fikirler çıkıyor; ama ekonomiyi finans piyasalarından ibaret zanneden (zannettiğini biliyorum zira bakan olmadan önce o zaman görev yaptığım Business Channel’a konuk olarak gelir giderdi) bir zihniyetten de bu beklenirdi.
İnsanlar firmalarını kerhen ayakta tutuyorlar. Ama diyelim ki bunun içinde kötü niyetli olanlar var. Bunu nasıl anlarsınız? 5 yıl içinde ikiden fazla zarar edeni, yüksek riskli sayıp, mercek altına alacağınıza gidip sorarsınız, ‘niye zarar ediyorsun, bir yardıma ihtiyacın var mı, uzmanlar eşliğinde yönetim, finans yönetimi gibi bilgi bazlı destekler ister misin?’
Fakat kafa sadece rakamlara çalışınca ve amaç mükellefin durumunu öğrenmek, kayıtdışılığı önlemek olmayınca, salt kasaya para sokalım hesabı güdüldükçe sonuç da alamazsınız, kayıt dışılık da artar, firmalar da zarar eder.
Dünya bugün yeni bir ekonomi tarzını tartışıyor, doğru yolu bulmaya, kumar ekonomisinden, sırf rakamlarla iktisadı değerlendirmekten kaçmanın yollarını arıyor, bizim Maliye’ye çakan Şimşek belli: Kümesteki kazı daha ne kadar yolarız? Kümesteki kazı bırakın, şu milyon dolarlık rezidansları kim alıyor, işe oradan başlayın. Belli mi olur, bakarsınız kasa da dolar.
