İsyancıların Şam’da Esat’a meydan okuması belki de rejimin sonu değil, ama bu noktadan geri gelip tüm Suriye’ye yeniden hükmetmek de imkansız Esat için. Türkiye ve çevre ülkeler için en kötüsü Esat’ın iktidarda kalması ise, ikinci kötü yerine muhatap olacak kimseyi bırakmadan devrilmesi, ya da ülkeyi terketmesi. Savaş değil ama siyasi anlamda Suriye zaten İran ve Irak’a da bulaştı. Ülkede istikrarsızlığın devamı, yakında piyasalarımızı da vurabilir. TCMB PPK faizleri indirmekten cayarken jeo-politik riski göz önüne aldı mı, bilemem, ama doğru karar verdi. Yalnız Türkiye özelinde değil, küresel boylamda da risk iştahı tersine dönebilir.
Mayıs’tan bu yana Suriye’li isyancıların geçirdiği evrim çok dikkate değer. Daha önce Kırklareli kadar şehirleri elde tutamayan isyancılar, artık Şam’ın yarım düzine mahallesinde Esat’ın disiplinli ve sadık Alevi tugaylarına meydan okuyor. Irak ve Türkiye sınırından rejim birliklerini kovdular. Anlaşılan, ABD eğitimi, Suudi ve Katar parası ile Türkiye sınırından giren askeri malzeme isyancılara 18 aylık bu mücadelede ile defa üstünlük sağlıyor. Bir parantez açayım, eğer Esat rejiminin devrilmesinde Türkiye’nin bu kadar katkısı varsa, her hangi bir askeri müdahaleden daha fazla zarar verdiler. Bölge ülkeler Ankara’nın sessiz ve el altından intikamını da not edecektir.
Şam mahalle savaşı Esat rejimin sonu değil herhalde, en azından güvendiğim uzmanların çoğu böyle düşünüyor. Ama, sahadaki oyunun kaderi değişti. Esat’ın müttefikleri bölünüyor, onu destekleyen vatandaşlar Lübnan’a kaçıyor, ekonomi göçtü, bankalar iflasın eşiğinde. Sadece Alevi nüfusa güvendiği için de yıpranıp kan kaybeden tugaylarına taze kan getirmesi imkansız. Esat, artık Suriye’yi geri alamaz. Belki bir iki büyük şehirde tutunur, belki de Türk basınının iddia ettiği gibi Lazikiye ve Akdeniz kıyısında Alevi’lerin çoğunlukta olduğu bir devlet kurar. Esat rejiminin son günleri yaklaşırken Batı’nın çok ciddiye aldığı bir tehlike de kimyasal ve biyolojik silah kullanılması. Bu senaryoda, İsrail Esat’a saldırıyı göze alabilir. Uluslararası kamuoyunda da askeri müdahalenin kaçınılmaz olduğu izlenimi yerleşir.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ.
