Büyüme, Verimlilik, ABD Enflasyonu ve Piyasalar

Ekonomimiz 2017’de %7.4 büyürken, bugün de enflasyon verileri açıklandı.

Aylık bazda TÜFE %0.99 gelirken, yıllık bazda %10.23 olarak gerçekleşti. Bu veriler sonrasında, enflasyonda katılık olduğu belirgin bir şekilde ortaya çıkıyor. Son birkaç ayda döviz kurlarındaki artışlar, Nisan, Mayıs ve Haziran ayları üzerinde yukarı yönlü etki yapacaktır. Ayrıca, petrol, elektrik doğal gaz zamları da  enflasyonda katılığın devam etmesine neden olacaktır. Geçen yılın ilk üç ayında aylık bazda enflasyon oranları çok yüksekti ve baz etkisi oluşturuyordu ve bu nedenle yıllık enflasyon verisi geri çekilmeye başlamıştı ama bu baz etkisi ortadan kalkacağı için enflasyonda gelecek aylarda yeniden yukarı yönlü eğilim başlayacaktır.

ABD’de Enflasyon Hızlanacak

Dün ABD endekslerinde teknoloji ağırlıklı hisselerdeki sert düşüşlerle beraber, %2 civarında geri çekilmeler oldu. Bu yüzden bu sabah borsamız bir miktar düşüşle açıldı ama sonrasında toparladı. Şu an dünkü kapanış seviyesine yakın yerlerde bulunuyor. BIST-100 endeksi 115.500 seviyesini aşağı kırdıktan sonra, bu seviyenin üzerinde tutunmakta zorlanıyor. Genel olarak, küresel borsalarda da zayıf seyirler hakim. Fakat yine de BIST-100 endeksi diğer endekslere göre daha iyi performans gösteriyor. Bu aşamada şunu fark etmek lazım. Gelişmiş ülkelerden, gelişmekte olan ülkelere para akışı 2017 yılı başında başlamıştı. Fakat şu an bu akışın durduğunu ve geri çekilmeye başladığını görüyoruz. Özellikle ABD’de faizlerin artış trendine gireceği beklentisiyle, para evine dönmeye başladı. Her ne kadar küresel büyümeye ilişkin olumlu beklentiler olsa da, ticaret savaşları bir nebze olumsuzluk yaratıyor. Ayrıca ABD hisse senetleri zaten çok pahalıydı ve bu cephede bir düzeltme var. Bundan sonraki 3-5 yıllık süreç, bundan önceki 5 yıllık süreçten farklı olacaktır. ABD’deki enflasyon her ne kadar şu an çok ciddi bir endişe yaratmıyor olsa da, bizler ABD enflasyonunun ivmesinde hızlanma göreceğiz. FED’in bu yıl 3 ve gelecek yıl 3 adet faiz artışı yapacağı konusunda piyasalar hemfikir görünseler de, enflasyonun artış ivmesinin hızlandığına dair bir veri geldiğinde, piyasaların sert reaksiyonuyla karşılaşabiliriz. ABD’de enflasyonun sürekli düşük ve kararlı bir seyir izlemesini beklemiyorum. Çünkü geçmiş resesyon dönemleri sonrasında enflasyon davranışlarına baktığımızda, istikrarlı ve yavaş yavaş artan bir enflasyon yerine düşük devam ederken birden hızlanmaya başlayan enflasyon süreçleri görülüyor. ABD’de açıklanan son verilerde iç talebin oldukça güçlü olduğu, kredilerdeki artışların hızlandığı görülüyor. Şu an henüz ABD’de M2 olarak tanımlanan paranın dolaşım hızı tarihsel düşük seviyelerde bulunuyor fakat 2017’nin son çeyreğinde yukarı dönüş görüyoruz.

Altın Neyi Fiyatlıyor?

Şu an altın/onz 1300-1350 dolar arasında bulunuyor. ABD’de önümüzdeki dönemde enflasyonun hızlanacağı kesin ama buna karşılık FED’in faiz artışları konusunda, enflasyona ne kadar geriden veya önceden tepki vereceği önemli olacaktır. Eğer altın/onz 1360 doların üzerinde kapanış yaparsa, enflasyon ivmesinin hızlanacağına dair en önemli sinyal olacaktır. Altına yatırım yapanlar ise FED’in enflasyon hızlansa da FED’in tepki vermekte gecikeceğini düşünüyorlar ve bence haklılar. Ne zaman Altın 1360’ı geçerse, hem ABD endeksleri için hem de küresel borsalar için olumlu bir sinyal olmayacaktır. Ben de ABD enlfasyonunun ivmeleneceğini ve FED’in adımlarında gecikeceğini düşünüyorum. Buna ek olarak, dünyadaki büyük borç yükünün (tahvil balonunun) ileride patlama riskinin yüksek olduğunu düşünerek, uzun süredir portföylerde en az %15 civarında altın tutulmasının uygun olacağını düşünüyorum.

Büyüme’nin Anası, Babası

Bir ülkenin ekonomik büyümesi uzun vadede o ülkenin işgücü ve sermaye verimliliğindeki artış kadardır. Yapılan bilimsel çalışmalar bunu çok net ortaya koymaktadır. Hatta Nobel ödülü alan Paul Krugman Asya krizi öncesinde, Asya ülkelerinin çok yüksek büyüme sağladığı dönemlerde (1996) bu büyümenin verimlilik artışından değil borç artışından kaynaklandığını söyleyerek Asya krizini haber vermişti ve daha sonra da geliştirdiği kriz teorileriyle Nobel ödülünü aldı. Sağlıklı büyümenin en önemli üç şartı;

1. Borçlar büyüme oranından daha hızlı artmamalı
2. Ekonomi, verimlilik (işgücü ve sermaye verimliliği) artışından çok daha hızlı büyümemeli (Eğer bir ekonomi kısa dönemlerde verimlilik artışının çok üzerinde büyüyorsa, daha sonra çok sert geri çekilmeler yapar. Ekonomi tarihi bunun örnekleriyle doludur.)
3. Sağlıklı büyüme için ekonomi politika yapıcıları verimliliğe odaklanmalıdır. Ama bu seçenek politik olarak hiç cazip değildir. Çünkü bu tür politikalar adeta dikildikten 5-10 yıl sonra meyve veren ağaca benzer. Bunun diğer adı da yapısal reformlardır. Verimliliği uzun vadede artıracak en önemli faktörler eğitim, hukuk, kurumsallaşma gibi kavramlardır. Daron Acemoğlu’nun “Ulusların Düşüşü” başlıklı kitabı her ekonomi politika yapıcısı tarafından okunmalıdır.

Kısa Vadeli Piyasa Analizleri

Borsa

Borsa 115 bin seviyesinin altında destek arıyor. Daha önce de yazılarımda belirttiğim üzere, aslında borsamız pahalı değil. Fakat küresel koşullardan etkileniyor ve piyasa faizlerimiz enflasyonla beraber yüksek seviyelerini koruyor. 2 yıllık devlet tahvili faizleri %14’ün üzerinde olup,  enflasyonda artış devam ederse yukarı gitmeye devam edecek. Bu durum hisseler için olumlu değil. Endeks bazında bir süre daha ciddi bir getiri beklememek lazım. Endeksi etkileyen ana hisseler bankalar olduğu için ve Bankaların karlılık performansı belirleyici olacaktır. Ama hisse bazında, satışları ve kârlılığı yükselen ve yükselme potansiyeli olan hisseler, endeksten pozitif ayrışmaya devam edecektir. Bu yüzden yatırımcılar, daha çok endeks bazında hareket etmek yerine hisse bazında seçici olmalıdırlar.

Aşağıdaki grafikte endeksin 60 dk’lık hareketlerini görüyorsunuz. Şu an 115 bin seviyesi altında destek oluşturmaya çalışıyor.

Endeksin 113 bin seviyesinde önemli bir desteği var. Bu desteğin önemli olması, “destek kırılmaz” anlamına gelmez. Eğer kırılırsa, düşüşün de çok sert olacağı anlaşılır. Ama, 3-4 defa test edilmiş olduğu için, en azından bu desteğin bu aşamada kırılmasını beklemiyorum. Eğer endeks 113.000-113.500 aralığına gelir ve bu seviyelerde birkaç gün kalırsa, destek çok daha güçlenmiş olacaktır. Asıl tehlikeli olan şey ise, endeks seviyesi destekten uzak iken, örneğin 114.500 seviyelerinde iken ani bir haber veya gelişmeyle 113 binin altında kapanış yaparsa, önce yukarı yönlü bir tepki yapar ama bu tepki cılız kalır ve 111 bin seviyelerine kadar düşüş görebiliriz. Bu aşamada, endeks için verebileceğimiz en önemli direnç seviyesi de 116 bin civarıdır. Bu hafta içinde bu direncin aşılmasını beklemiyorum. 113.500 ile 116.000 aralığındaki sıkışık bantta dalgalanma olasılığı daha yüksek.

Dolar

Dolar/TL kuru 4.0160 seviyelerini gördükten sonra, çok sert bir düşüş yaptı. Daha önceki yazımda bir konuyu vurgulamıştım ve Merkez Bankası’ndan bir mesaj geldiğinde doların çok sert düşüş yapabileceğini belirtmiştim. Fakat mesaj açık bir şekilde gelmedi. Bankalara bazı mesajlar verilmiş ve ayrıntılarını bilmiyoruz. Bunun sonrasında da dolara sert bir satış geldi. 3.95 desteği altına gerileyen dolarda yeniden yukarı yönlü bir çaba görüyoruz. Bu aşamada 4.0160 seviyesi önemli bir direnç olarak karşımıza çıkıyor. Enflasyonu aşağı çekemediğimiz sürece  dolardaki orta vadeli yukarı yönlü trendi aşağı çevirmek çok zor. Fakat şu an doların kısa vadede direnç seviyesini geçmesini beklemiyorum. Bir süre 3.95 ile 4.00 arasında dalgalanacaktır. 4 TL seviyesinin üzerinde en az iki gün kapanış yaparsa, bu durumda yeniden stres oluşacaktır. 4 Tl seviyesinin üzerinde yerlilerin bir miktar dolar satışını da gördük. Ama 3.95’in altında yeniden alıma geçtiler. Şu an yabancıların da bir miktar sessiz kaldığını görüyoruz. Dolarda 3.89-3.92 aralığı en güçlü destek olup bu desteğin en azından 2-3 hafta boyunca aşağı kırılmayacağını düşünüyorum. Gün içi al-sat yapanlar için ise, bu aşamada 3.9950-4.00 TL aralığına doğru bir yükseliş görebiliriz, fakat 4 TL’nin üzerinde alım yapmak bu aşamada riskli.

Hepinize bol kazançlı bir gün diliyorum. (5-6 Mayıs İstanbul eğitimimiz bu dönemin son eğitimidir. Yaklaşık 19 aydır devam eden deneysel çalışmamız bu eğitimle son bulacaktır. İlgilenenler web sitemizin sağ üst köşesindeki linklerden ayrıntılı bilgi alabilirler.

TEMEL / TEKNİK ANALİZ VE YATIRIMCI PSİKOLOJİSİ VİDEOLU EĞİTİMLERİM