Seçimler ve Piyasalar – Son Analizim

Dün  sabah yazımı yazdım ve tam dolar analizi yapacaktım ki; Devlet Bahçeli’den seçim çıkışı geldi. Şu an önemli bir belirsizliğin sona erdiğini düşünüyorum. Her ne kadar Cumhurbaşkanı, Devlet Bahçeli ile bugün görüşeceğini söylese de çok büyük bir kesim bunun formalite olduğunu düşünüyor. Eğer tersi olsaydı, dün sabahki grup toplantısında sayın Cumhurbaşkanı, bu konuda tersi açıklama yapardı.

Şu an artık yeni bir döneme girdik. Ekonominin aktörleri bu seçim tarihine göre pozisyonlarını ayarlayacak ve seçim anketleri en çok merak edilen haberler olacaktır. Seçim öncelerinde tüketici, üretici, yatırımcı ve devlet yeni duruma göre pozisyon alacaktır. Daha önceki seçim öncesi dönemlerinde bu ekonomik aktörler benzer davranış biçimi gösterseler de, her seçimin kendine ait gündemi ve yapısı olmaktadır ve seçimlerin yapısına göre bu davranış biçimi çok önemli değişimler de göstermektedir. Önemli olan şey ise, genel olarak seçimler öncesinde görülen davranış biçiminden ziyade, bu seçim öncesinde nasıl bir davranış biçimi göreceğimize dair tahminlerdir. Ama ben aşağıda birçok seçim öncesinde Dolar/TL ve Borsanın yaptığı hareketleri grafik olarak veriyorum. 2007 seçimlerine kadar, genelde dolar sabit bir bantta gittiği için dolar/TL kuru grafiğini vermedim.

Dün akşam (17 Nisan 2018) youtube ve Periscope’dan bir canlı yayın yaptım. Genelde yatırımcılar piyasaların çok ciddi bozulacağını düşünüyorlardı ama aşağıdaki grafiklerde görüldüğü üzere, aslında seçim kararı alınması borsayı sadece birkaç gün etkiliyor ve ondan sonra gelişmeleri ise, diğer içsel ve dışsal ekonomik ve siyasi gelişmeler belirliyor. Tüm bu konuları dün gece canlı yayında çok her seçim için, ayrıntılı olarak açıkladım. Yayını izlemek için burayı tıklayabilirsiniz.

Dünkü yayında, önümüzdeki seçimin diğer seçimlerden çok farklı olduğunu söyledim. Çünkü önümüzdeki seçimde %50.01’i alan kişi Cumhurbaşkanı olacak ve Bakanlar Kurulunu milletvekili olmayanlardan seçecek ve halk tarafından seçildiği için, Meclisin hükumeti onaylaması söz konusu olmayacaktır. Dolayısıyla seçim sonrasında bir belirsizlik yoktur. Güçlü bir yürütme gelmiş olacaktır. Bu bağlamda, Cumhurbaşkanı adaylarının söylemleri çok önemli olacaktır. Özellikle, ekonomiye yönelik söylemler etkili olacaktır. Bu nedenle sırf seçim var diye piyasalarda ciddi bir bozulma beklemem. Geçmişteki seçimlerde, seçim sonrasında bir hükumetin kurulup kurulmayacağı endişeleri hep taşınırdı ve bu durum seçim öncesinde belirsizlik yarattığı için borsayı aşağı çekebiliyordu. Ama örneğin 1999 seçimleri öncesinde DSP ile ANAP’ın yeterli oyu alarak hükumeti kurabileceği beklentisi nedeniyle, borsada ciddi yükseliş olmuştu. Ama 1995’te ise tam tersi durum söz konusuydu. Seçim sonrası koalisyonun zorunlu olduğu düşünülüyordu ve borsa seçime kadar düşüş yaptı. Dünkü yayında söylediklerimi ve bu konuları madde madde belirtirsek;

1. Seçim sonrasında güçlü bir iktidar beklentisi her  zaman seçim öncesinde borsaya olumlu etki yapmıştır.
2. Seçim öncelerinde borsanın yönünü belirleyen tek faktör seçim değildir. Yabancı portföy yatırımları en önemli belirleyicidir. Bu seçim öncesinde ise, yabancılar bekle-gör politikası izleyeceklerdir. Ayrıca zaten 2017 Ocak ayında başlayan para girişi geçen ay çıkışa döndü ve dolayısıyla borsa aşağı giderken, dolar ve faiz yukarı gitti. Sadece Türkiye için değil, diğer gelişmekte olan ülke borsalarından da yabancı çıkışı vardı ama bizimkisi kadar değildi. Hemen yeniden bir yabancı girişi  beklemediğim için borsanın en önemli direncini 115 bin olarak görüyorum. 113.000-113.500 aralığı ikinci güçlü direnç bölgesidir.
3. Borsa zaten seçim beklentisini dün fiyatlara yansıttı ve bugünkü Erdoğan-Bahçeli görüşmesi sonrasında yapılan açıklamalarla bir volatilite olacaktır ama borsanın şelale düşüşü yapmasını beklemiyorum. Borsanın 107.500 ile 113.500 aralığında hareket etmesini bekleyebiliriz. Seçime kadar olan dönemde hafif aşağı eğimli iniş ve çıkışların olduğu bir dönem göreceğimizi tahmin ediyorum.
4. Dünkü yayında birçok örneğini gösterdiğim üzere, endeks zayıf kalsa da, endeksi bire ikiye katlayacak kağıtlar her zaman olacaktır. Bu nedenle bu dönemde bu kağıtları bulmaya bakın (satış ve karları büyüme trendinde olan ve büyüyen şirketler).
5. Dolar/TL konusunda ise durum daha farklı. Doların yukarı yönlü hareketinin ana sebebi, enflasyon beklentileri ve cari açıktır. 25 Nisan’da TCMB’nin PPK toplantısında alınacak faiz kararı dolar/Tl açısından önem arz etmektedir. Şu an piyasa bir faiz artışı beklemiyor. Bu nedenle PPK öncesinde dolarda yukarı yönlü  basınç oluşabilir.
6. Dün geceki yayında Altın’dan bahsettim. Hem onz bazında hem de TL bazında altın şu an güvenli liman olarak görünüyor.
7. Grafiklerin en altında Kapadokya, Çankırı ve Kastamonu ziyaretime ilişkin bilgiler de verdim. Bir yerlere gidelim, tarih görelim, güzel şeyler  yiyelim diyenler ve gezi yazılarından hoşlananlar varsa bunu okuyabilirler.

Hepinize bol kazançlı bir dönem olmasını diliyorum.

SEÇİMLER ve PİYASALAR

 

---

1995 SEÇİMLERİ

---

1999 SEÇİMLERİ

---

2002 SEÇİMLERİ

---

2007 SEÇİMLERİ

---

2011 SEÇİMLERİ

---

HAZİRAN 2015 SEÇİMLERİ

---

KASIM 2015 SEÇİMLERİ

---

GEZİ NOTLARIM…

Bildiğiniz üzere önce Kapadokya’da IERFM Uluslararası Ekonomi ve Finans Kongresindeydik. Bu kongre’de gerçekten çok güzel bildiriler vardı. Bazı bildirilere akademisyenler de önemli katkılarda bulundular. Başta Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu olmak üzere, özellikle kongrenin her aşamasında mükemmel bir organizasyonu başaran Öğr. Görevlileri Alican Umut, Mehmet Altuntaş (Nişantaşı Üniversitesi), Ar. Gör. İbrahim Yağlı’ya (Nevşehir Hacı Bektaşı Veli Üniv.) huzurunuzda buradan da teşekkürlerimi sunuyorum.

Çavuişini (Peri Bacaları)

Kapadokya’dan ayrıldıktan sonra Çankırı’yı, ardından da Kastamonu’yu ziyaret ettim. Daha önce çeşitli vesilelerle tanıştığımız dostlarla çok farklı deneyimler yaşadık. Eğer yolunuz Çankırı’ya düşerse, çarşı içinde Eyüboğlu Kebap’ta döner yemeden geçmeyin.

İşletme sahipleri Haydar ve Ali beye de selamımı iletin. Ayrıca dönerin yanında kendi tarifleri olan sebze çorbalarını da isteyin. Odanıza iyon verdiği belirtilen tuz lambalarından alabilirsiniz. Odada çok hoş bir görüntü veriyorlar. Çankırı’da yerel bir gazete olan Yenigün gazetesinde Ömer bey bizi ağırladı ve ekonomi ve finansal piyasalara dair bir röportaj verdim. Aşağıdaki resimde bu yazı yer alıyor.

Çankırı’da kaldığımız gecenin ertesi sabahı Mustafa, İbrahim ve Ömer Karataş beylerin davetiyle, kirazıyla meşhur Eldivan İlçesine kahvaltıya gittik. Kiraz ağaçları adeta bir çiçek deniziydi. Haziran ayında kiraz festivali oluyormuş. Belki nasip olur bu festivale de gideriz.

Eldivan’da Kiraz Ağacı

Zaman kısıtımız nedeniyle tuz mağaralarını ziyaret etme işini bir sonraki ziyarete bıraktık. Tuz mağaralarında ilginç bir durum anlattılar. Yüzyıllarca mağarada ölen bir eşek hiç bozulmadan kalmış ve canlı gibiymiş. Anadolumuzun o kendine has dokusunu ve kokusunu çok özlediğimi hissettim.

Çankırı sonrasında yaklaşık 1 saat 15 dakikalık bir araba yolculuğundan sonra Kastamonu’ya ulaştık. Şehre yaklaşırken “Türkiye’nin En Temiz Şehri” tabelasını gördük. Kastamonu bu ödüle layık görülmüş. Tabi ki, insan doğal olarak gerçekten temiz mi? diye etrafına bakmaktan kendini alamıyor. Şunu belirteyim ki hakikaten de, yerlerde bir çöp veya sigara izmariti bile görmüyorsunuz. Yetkilileri tebrik ediyorum. Kastamonu olumlu anlamda beni çok şaşırttı. Kastamonu kalesi İngiltere’deki Edinburgh kalesine çok benziyor. Şu an restore ediliyor. Bence burası bir an önce uluslararası turizm’de tanıtılmalı ve kalenin tarihi ve hikayeleri anlatılmalı. İnanılmaz derin bir tarih var. Çok sayıda din aliminin türbeleri sayesinde din turizmi çok gelişmiş. Kastamonu’daki eski evler şu an korunuyor ve restore ediliyor. Ilgaz dağlarının arasında olan bu şehrimizde sanki Kanada’da olduğumuzu düşündük. Kastamonu’nun içinde kelimenin tam anlamıyla 1500’lü yıllara zamanda bir yolculuk yapıyorsunuz. Cem Sultan’ın yaptırdığı han çok güzel restore edilmiş ve turizme açılarak en etkin şekilde değerlendiriliyor. Bu handa Kastamonu’nun etli ekmeğini tatma fırsatımız oldu. Konya’nın etli ekmeği ile karıştırmayın. Kastamonu’nunki kendine has ve kapalı ve inanın çok lezzetli. Eğer Kastamonu’da kalacaksanız, şehrin 3-4 km dışında Ilgaz dağlarına ve baraj gölüne bakan muhteşem konumdaki Şerife Bacı Öğretmen Evi’nde kalabilirsiniz. Bu bölgede birçok farklı Kastamonu tarihi evlerini ve ambarlarını görebiliyorsunuz. Orijinal yerlerinden alınarak ve bütün özellikleri korunarak buraya taşınmışlar. Bu vesileyle bizleri ağırlayan Kastamonu’nun öz yerlisi Eczacı Oktay Kapıcı beye de çok teşekkür ediyorum. Aşağıda çektiğim bazı resimler var…

Cem Sultan’ın Yaptırdığı Han

Kastamonu Kalesi

Asa Suyu isimli Çeşme’nin Üzerindeki SABIR konulu tavsiye… (Tüm yatırımcılar bunu bence ezberlemeli)