Dünyayı 100 kişiden oluşan ve 100 dolarlık üretim yapan köy olarak düşünürsek 100 kişinin 15′inin zengin olduğu görülüyor.
IMF’nin eylül ayında Dünya Ekonomik Görünümü raporu yayımlandı. Herkes bu raporun Türkiye ile ilgili tahminlerine bakar, ben ise önce dünya geneline bakarım. Aşağıdaki tabloyu kabaca 7 milyar kişiden oluşan ve yılda yaklaşık 70 trilyon dolarlık bir GSYH üreten dünyanın görünümünü ve gidişini özetlemek üzere sunuyorum. İşi basitleştirmek için her yıl bu raporu yorumlamakta kullandığım basitleştirmeleri kullanacağım.
Dünyayı 100 kişiden oluşan ve yılda 100 dolarlık üretim yapan bir köy olarak düşünürsek bu 100 kişinin 15’inin zengin, 85’inin fakir olduğunu görürüz. Tabloya bakılırsa 15 zengin toplam 100 dolarlık gelirin 52,3 dolarını paylaşırken, 85 fakir 100 dolarlık gelirin 47,7 dolarını paylaşıyor. Bu 100 kişilik köyün 4.5 kişisi olan Amerikalılar toplam 100 dolarlık gelirin 19,7 dolarını alıyorlar yani köyün en zenginlerini oluşturuyorlar. Buna karşılık giderek zenginleştiğini düşündüğümüz 19,7 Çinlinin toplam gelirden aldığı payın hâlâ oldukça düşük (13 dolar) olduğu ortaya çıkıyor. Kişi başına gelir olarak bakarsak Amerikalıların kişi başına 4,4 dolarlık gelirine karşılık Çinlilerin kişi başına geliri yalnızca 0,7 dolar düzeyinde bulunuyor.
Eşitsizlik ne durumda?
100 dolarlık gelir 100 kişi arasında eşit paylaşılsa herkese 1 dolar düşerdi. Bu 100 kişilik köyde bir tek Türk var ve geliri de 1 dolar. Yani kimseye bir zararı yok ve ideal eşitlik çizgisini temsil ediyor.
Tablonun ikinci bölümü 2011 ve 2012’de dünyanın ortalama yüzde 4 oranında büyüyeceğini, gelişmiş ekonomilerin düşük büyüme performansını gelişme yolundaki ülkelerin yüksek oranlı büyümesinin dengeleyeceğini söylüyor. Yani 100 kişilik hayali köyümüzde fakirlerin durumu zenginlere göre biraz daha hızlı gelişme gösteriyor. Bir başka deyişle gelir eşitsizliği biraz olsun düzeliyor. Aynı bölümde dünya ticaretinde 2012 yılında düşüş öngörüsü var. Bu, mallarını gelişmiş ülkelere satan gelişme yolundaki ülkeler için sıkıntıya yol açabilir.
Mahfi EĞİLMEZ
