– wp:paragraph –>
Bakan Albayrak, enflasyon üzerinden yine ekonomik algı yönetimine başladı. Öncelikle şunun altını çizmek lazım ki, bir algıyı yönetebilmeniz için öncelikle inandırıcılığınız olması gerekir. Ne yazık ki Berat Albayrak bunu tamamen yitirdi.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Bir TV kanalına röportaj veren Bakan, önümüzdeki aylarda enflasyon
verisinde keskin düşüşlerin yaşanacağını söyledi. Bununla da kalmadı, tünelin
ucundaki ışığın gözüktüğünü belirtecek kadar da yine iddialı konuştu.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Peki Bakan bunu neye güvenerek söylüyor? Yaz aylarının ekonomi
yönetimleri için özel bir önemi vardır. Hasat alınması bir yanda, daha düşük
bedellerle gıda ihtiyacını karşılama öte tarafta fiyatlarda bir gevşeme olur.
Karpuz, peynir, ekmek ile öğün geçirme bunun en güzel örneğidir.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Sadece gıda konusunda değil, mevsimlik işçinin de devreye girmesiyle
işsizlikte de gevşeme ortaya çıkar. İstatistiklerde oranlar düşer. Fakat
bunların tümü normal şartlar altında üretim yapan bir ülkenin gerçekleri olarak
hayat bulur.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Birincisi ne dünya ekonomisi ne de Türkiye ekonomisi normal şartlarda
değil. Yani hayat giderlerinin hızla arttığı, jeopolitik risklerden, birim
maliyetlerin karşılanamaz noktalara geldiği bir ekonomik konjonktürde
yaşıyoruz.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Ayrıca bir tarafta vergiler, diğer tarafta artan girdi maliyetleri, bir
yanda üretimsizleşen ülke diğer tarafta TL’nin tüm para birimleri karşısında
değer kaybeden özelliği, sair tarafta da iç ve dış piyasaların etkisiyle
işsizliğin tetiklenmesi durumu konuyu farklı algılamayı ve yönetmeyi gerektiriyor.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Ne var ki Bakan bunu görmek istemiyor. Sadece geçen seneki verilere
dahi baksa, ekonominin hiç de zannettiği gibi mevsimlik sonuçlar
getirmeyeceğini görebilir. Kendisi bakmıyorsa, biz hatırlatalım.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Enflasyonun düşmesi gereken geçen seneki dönemde oranlar şöyle: Haziran
yüzde 15,39; temmuz yüzde 15,85, ağustos yüzde 17,90 ve eylül yüzde 24,52…
Mevsimsel işçiliğin devreye girdiği aynı dönemde işsizlik sonuçlarına da göz
atalım:
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Haziran yüzde 10,2; temmuz yüzde 9,7; ağustos yüzde 11,1 ve eylül yüzde
11,4… Ayrıca bu tarihten sonra hızlı yükselişin devam ettiğini de hatırlatmak
gerekir. Tüm bunların resmi rakamlar olduğunu dikkate alırsanız, güvenilirliği
kaybedilmiş istatistiklerde bile yükselme eğilim ortaya çıkması, Türkiye
ekonomisinin Bakan’ın zannettiği mevsimsel avantajlardan yararlanamadığını bize
anlatıyor.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Çünkü lafla peynir gemisi yürümüyor. Türkiye’nin üretimsizleşme, ithal
ikameyle ihtiyaç karşılama, ama öte tarafta kaynak sıkıntısı had safhaya ulaşan
özelliğiyle, sorunlu bir döneme girdiği görülüyor. Şimdi Bakan çıkıp algı
yönetmeye kalkarsa ancak zor duruma düşer.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
Ayrıca algı için gerekli olan inandırıcılık ve tünelin ucundaki ışığın
tren olması gerçeği de işin cabası.
– /wp:paragraph –>
– wp:paragraph –>
– /wp:paragraph –>
