Normalde bu haftaya başlarken veri gündemi yoğun değildi ve piyasalarda geçen haftaya göre daha sakin bir seyir bekliyordum. Fakat Avrupa Bankacılık sisteminde Banka karlarının çok düşük olacağı beklentisine bir de Yunanistan ile Kredi verenler arasında anlaşmazlıklar olduğu haberleri, Avrupa borsalarını tepe taklak ederken bundan bizim piyasamızın etkilenmemesi söz konusu olamazdı. Yunanistan’ın yine sorun yaratabileceği beklentisiyle Yunan borsasında %8’e yakın düşüş vardı. Avrupa’da bunlar olurken, ABD borsalarının açılışı da aşağı yönlü oldu ve ABD endeksleri de dün ilk başlarda sert değer kayıpları yaşadılar. Dün Avrupa endeksleri yüzde 3’ün üzerinde düşüşler sergilediler. Bu arada dün açıklanan Sentix yatırımcı güven endeksinin de beklentilerden düşük gelmesi olumsuz piyasa şartlarına tuz biber oldu.
Dünkü gelişmeler çok önemlidir. Çin’deki yavaşlama olayı ile karıştırmamak gerekir. Şu an Avrupa Bankaları’nın mali yapıları piyasalar tarafından sorgulanıyor. Unutmayalım ki dünyada çok şişmiş bir tahvil balonu var ve bankaların paralarının önemli bir kısmı zaten bu tahvillere yatırılmış durumda. Zaman zaman yazılarımda tahvil balonundan bahsedip, bu balonun eninde sonunda patlayacağını ama zamanlaması konusunda hiç bir tahmin yapılamayacağını belirtmiştim. Konuşmalarımda, konferanslarımda ve youtube’da yayınlanan canlı videolarımda konuyu gündeme getirdiğimde, şu an için bu konuda bir risk görmüyorum diyordum. İzlenmesi gereken parametreler, özellikle İtalya İspanya faizleri, Çin’in parasının ne kadar devalüe olduğu, Çin’in ne kadar ABD tahvili sattığı, Altın ve Korku endeksi (VIX) gibi göstergeler olabilir.
Dün Almanya’nın en büyük bankası olan Deutsche Bank, bir açıklama yapmak zorunda kaldı. Deutsche, hem bu yıl ve hem de 2017 yılında, en riskli tahvillerinin kupon ödemeleri yapmak için gerekenden daha fazla parası olduğunu kaydetti. Bank ayrıca, CEO Marcus Schenk’in ağzından çalışanlara yaptığı açıklamada, bankanın sermaye ve risk pozisyonunun güçlü kalmaya devam ettiğini belirtti. www.paraanaliz.com sitesindeki habere göre, “Deutsche Bank’ın tahvillerinin temerrüte karşı sigorta maliyeti (CDS) bu yıl ikiye katlanırken, bankanın hisse senetleri şirketin tasfiye değerinin yaklaşık üçte bir seviyesinde seyrediyor. Deutsche Bank ve aralarında Credit Suisse Group AG ve Barclays Plc’nin de bulunduğu Avrupalı rakipleri, menkul kıymetler birimlerini oldukça iştahlı bir şekilde iyileştirmeye çalışırken, küresel piyasalardaki istikrarsızlıktan olumsuz etkileniyor. Yatırımcıların Çin’deki yavaşlama ve petrol fiyatlarındaki sert düşüşlerden dolayı riskten kaçınmak için harekete geçmesi ile gelen satış dalgası, yatırım bankacılığı gelirlerinin azalmasına ve faaliyetin bir kısmından çıkışın daha pahalı hale gelmesine neden olarak durumu daha da güçleştiriyor.”
Şu an denkleme yeni bir değişken daha eklendi ve bu da Avrupa Bankacılık sistemine olan güven. Eğer AVrupa’lılar bankalardan paralarını çekmeye kalkarlarsa işte o zaman tahvil balonu patlar. İşte tüm bu sebeplerden dolayı dünkü küresel düşüş ve bu nedenle de bizim borsanın düşüşü, daha önceki düşüşler gibi değerlendirilmemelidir. Güven krizi başlarsa bunu durdurmak çok zordur. Herhalde Draghi (Avr. Merkez Bankası Başkanı) birşeyler düşünüyordur. Bu krizin çabuk atlatılması lazım.
Dün ENdeks 72 bin seviyesinden kapandı ve bugün de 71.500’den açıldıktan sonra dış piyasalara uygun olarak gerilemeye devam ediyor. Avrupa’da bir bankacılık krizi bizim ülkemizi de çok olumsuz etkileyeceği için, bizim borsanın buna reaksiyon vermesi ve AVrupa borsalarına benzer hareket etmesi doğaldır. Öte yandan Suriye konusundaki gelişmeler de hiç hoş değil, Suriye ile savaş mı? soruları da sorulduğu için, bu aşamada yatırımcılara daha önceki yazılarımdan farklı olarak şartların farklı bir yöne doğru değiştiğini vurgulamam gerekir. Dolayısıyla ekstra risk almamak gerekir. Çünkü endeks dün oldukça hacimli bir gerileme yaptı ve 72.500 ile 73.500 seviyelerinde yeni güçlü dirençler oluştu. Bundan sonraki yönü belirleyecek şey, Avrupa ve ABD borsalarının hareketleridir. DAX endeksinin daha önceki 9300 desteğini dün aşağı kırmış olması riskleri artırdı. Bizim endeks büyük olasılıkla 70 bin seviyelerine kadar tekrar gerileyebilecektir. Çünkü ana borsalardaki görünüm bozuldu. Bu yüzden yatırımcılar önümüzdeki birkaç gün yeni güçlü yükselişler beklememeli. Tabi ki şu anki şartlarda net bir geri dönüş beklemiyorum ama Avrupa Merkez BAnkası’ndan açıklamalar veya bu konudaki endişeleri azaltmaya yönelik mesajlar gelirse seans içlerinde yukarı hareketler olacaktır. Bu hareketler 500 veya bin puanlık hareketler bile olabilir. Ama kalıcı yükseliş için şartlarda önemli değişim var ve Avrupa Bankalarına ilişkin endişelerin bir günde sona ermesi zor görünüyor. Yine de tekrar edeyim Avrupa Merkez Bankası açıklamaları piyasaları geçici olarak rahatlatabilir. Ne zaman ne açıklama yaparlar kestirmek güç. İzleyip göreceğiz.
Sonuç: Ortam şartları farklılaştı ve net bir öngörüm yok. Fakat yeniden sağlıklı yukarı dönüş için BIST-100’ün yeni dip oluşumu çalışması yapması lazım. Bunu 71 binde mi yapar yoksa 69-70 bin civarında mı yapar bilemiyorum. Ama yeniden alım yapmak için dip formasyonlarının oluşması beklenmeli.
merhaba hocam,
anladığım kadarı ile şuanki borsanın düşmesi beklenmeyen bir durumdu bu durumda düşüş öncesi belirlenen stop loss seviyeleri biraz daha geri çekilmeli midir. Yoksa önceden belirlenen seviyelerden hisseler zararına satılmalımıdır. teşekkür ederim.