Dün Akşam FED toplantısı sonrasında youtube’dan yaklaşık 1 saat canlı yayınla alınan kararı ve FED üyelerinin geleceğe ilişkin büyüme, enflasyon, işsizlik ve faiz tahmin tablolarının ayrıntılarını verdim. İzleyemeyenler için kısaca özetlersek;
FED üyelerinin anketinde 2016 yıl sonu FED politika faiz tahmini Aralık ayındaki ankette %1.4 iken %0.9’a düşmüş. Dolayısıyla 2016 yılında 4 adet faiz artışı beklenirken, şu anki koşullarda en fazla iki faiz artışı olacağını anlıyoruz. Yani ÇOK GÜVERCİN bir yaklaşım var. FED neden çok GÜVERCİN durumunda? Bunu kısaca açıklamaya çalışalım ve yapılan kısa açıklamadaki önemli noktaları özetleyelim;
- Küresel piyasalardaki olumsuzlukların da dikkatle izleneceği belirtiliyor. Yani FED küresel piyasa koşullarını “tehlike geçti” diye yorumlamıyor.
- ABD ekonomisine ilişkin olarak işletmelerin yatırımları ve ihracat ayağında zayıflık olduğu belirtiliyor.
- En önemlisi de ücret artışları tarafında enflasyona baskı olmadığı, sektörel bazda bazı sektörlerde ücret baskısı olduğu ama bunun genele yayılmadığı vurgulanıyor.
- FED üyelerinin enflasyon beklentisi 2016 için %1.6’dan %1.2’ye düşmüş (çok güvercin olunmasındaki ana nedenlerden biri)
- 2016 için büyüme beklentisi %2.4’den %2.2’ye çekilmiş.
Tüm bu açıklamaları bir potada erittiğimiz zaman, Bunun mealini şu şekilde açıklayabilirim;
- FED üyeleri doların değer kazanmasını istemiyorlar ve üstü kapalı olarak kur savaşlarına girmiş durumdalar. Bunu ihracat sektörlerinin zayıf olduğuna yaptıkları vurgudan anlıyoruz.
- Faiz artırmak için artık istihdam hiç önemli değil, bundan sonra Tarım Dışı istihdam (TDİ) verileri açıklanırken en çok ücretlerdeki artış oranlarına bakılacak ve bu veri daha önemli olacak. Hatırlayacak olursanız son TDİ verisi 200 bin civarında beklenirken 241 bin gelmesine rağmen piyasalar bozulmamıştı, çünkü ortalama ücretler eksi %0.1 idi. Yani ücret tarafından baskı gelmeye başlayana kadar faiz artışı yapmayacaklar.
- Sadece ücret baskısı değil genel enflasyonda da beklentiler çok sert gerileme yapmış. Yani petrol fiyatları ve ucuz ithalatın enflasyon üzerindeki aşağı yönlü baskısının bir süre daha devam edeceği ve 2017 yılına kadar %2 enflasyona ulaşılmayacağı düşünülüyor.
- Enflasyonda aşağı yönlü revizyon yapan FED, aynı zamanda enflasyon beklentilerini de izliyor ama o cephede de beklentiler zayıf kalmaya devam ediyor.
Sizlere daha önceki yazılarımda FED toplantısı sonrasında yeni bir hikaye ve senaryo oluşacağını belirtmiştim. Şu an ABD’deki birçok ekonomist aslında FED’den bu kadar Güvercin olmasını beklemiyordu ve ben de beklemiyordum. Ben açıkça %1.4 olan yıl sonu politika faizi öngörüsünün en fazla %1.2-1.3 seviyelerine düşmesini ve bunun da en az 3 tane faiz artışı olacağı anlamına gelmesini bekliyordum. Eğer FED üyeleri hala %1.2-1.3 civarında bir politika faizi bekliyor olsalardı, bu sabah dolar 2.9’e doğru yol alıyor ve ABD endekslerinde de ilk andaki etkinin ardından gerileme olduğunu görüyor olurduk. FED’in dün geceki açıklamaları sonrasında piyasaların kafasındaki senaryo ne olabilir?
- FED bu yıl en fazla 2 faiz artırımı yapabilir ve hatta 1 tane bile olabilir, dolayısıyla son bir ayda artan küresel risk iştahı devam edecektir. Yani ABD doları diğer paralara karşı değer kaybetti ve FED de böyle istiyor. DXY endeksi dün sert bir gerileme yaptı.
Bu endeks 98 seviyelerinden 95’e yaklaştı. Daha önce de 93 seviyeleri görülmüştü ve teknik olarak, daha fazla gerileme beklenebilir. Yani DXY endeksinin 93 civarına gerilemesi söz konusu olabilir. Dİğer taraftan küresel stres ya da korku endeksi VIX’de de sert düşüş var.
Şu an küresel risk iştahının arttığını veya yüksek kalabileceğini bu endeks gösteriyor. Bu endekste 12-13 seviyelerine kadar gerileme olabilir ve bu durum ABD endekslerini %3-4 oranında yükseltebilir.
Bu aşamada borsamız, dün yayında belirttiğim üzere 80.500 civarından açılış yaptı ve şu an 80.750 seviyesinde bulunuyor. Bir miktar kar satışı gelse de, Endeksi 79.750 seviyesinin altına götürecek düzeyde olmasını beklemiyorum. Daha önceki yazılarımı hatırlarsanız, hisseler için kararımızı FED toplantısı sonrasında tekrar gözden geçirmek gerektiğini belirtmiştim. Hatta, herkes şu an hisse almayı riskli bulmaya başladı demek ki ya bir anda sert yükseleceğiz ya da sert düşüşler olacak yorumunu yapmıştım. Teknik olarak 1 Kasım seçimleri sonrasında görülen zirve seviye olan 84 bin civarına kadar yükseliş olasılığı yüksektir. Olasılıktan bahsediyorum çünkü özellikle Çin’den gelebilecek ters bir rüzgar, piyasalarda satışlara neden olabilir. Bazen de hiç beklenmedik cephelerden ters rüzgarlar gelebiliyor, aynen 3 hafta önce Deutsche Bank’ın sıkıntısının yaşandığı türden gelişmeler olursa yine sıkıntı yaratabilir. Ama normal şartlar altında endeksin hedefi 83-84 bin aralığıdır. Dolayısıyla 79 binden alım yapıp FED kararını beklemek yerine, şu an önemli direnç seviyesi olarak gördüğümüz 80.250’nin üzerinde olduğumuz için alım yapmak daha az risklidir. 500-750 puanlık geri çekilme olduğunda veya kademeli olarak şu anki seviyelerden hisselerde alım düşünülebilir. Dİkkat ediniz daha önceki yorumlarımda yeni hisse alarak risk artırılmasını önermiyorum diyordum, Çünkü FED’in elini görmemiz gerekiyordu. Bankalar ve döviz borcu yüksek şirketler şu anki gelişmelerden en çok olumlu etkilenecek olanlardır.
Dolar/TL kurunda ise 2.86 seviyesinin altı görüldü ve dün yayında da belirttiğim üzere, en azından kısa vadede 2.82 seviyelerindeki desteğe kadar bir gerileme olabilecektir. Dolayısıyla dolar pozisyonları buna göre ayarlanabilir. 2-3 ay içinde ne tür başka gelişmeler olacağını bilmiyoruz, fakat küresel olarak dolar değer kaybettiği için, Dolar/TL kurunda da geri çekilmeler, bu FED kararları sonrasında normaldir. Tahminen dolar/TL kurunun yeni bandı en azından 1 hafta için 2.82-2.87 aralığı olabilecektir.
FED karraları ile daha ayrıntılı bilgi ve yorumlarım için dün akşamki youtube yayınını buradan izleyebilirsiniz. Sadece şunu da vurgulayaylım; bu FED kararı sonrasında riskler nelerdir? Ana risk bu kadar para basılmasına ve FED’in bastığı parayı çekmeyi geciktirecek olmasına (faiz artışları daha zayıf olacak) rağmen, büyümenin artmaması, varlık fiyatlarında balonlar oluşması ki; zaten tahvil piyasasında balonlar var, orta vadede en büyük risktir. Merkez Bankaları’nın bu kadar çabası ile bastığı paralara hisse ve tahvile girerek orada balonların oluşmasına neden olur ama reel ekonomiye harcama olarak dönmezse, dünyayı çok büyük sorunlar bekliyor. Bu yüzden şu anki hava çok uzun süreli de değildir. Orta vadede ana riskler artamaya devam ediyor. Bunu terse çevirecek şey ise büyümenin hızlanması olur ama bakalım Avrupa ve ABD bundan sonra daha hızlı büyümeyi yakalayabilecek midir? Bunu görmek için de bir süre gerekiyor. Sonuç olarak, bu aşamada küresel risk iştahını baltalayacak şey Çin olabilir o cepheyi de izleyeceğiz.
Herkese bol kazançlı bir gün olması dileğiyle…
