TCMB bugün gerçekleştireceği Şubat ayı Para Politikası Kurulu toplantısı ile yılın en kritik kararlarından biri olmaya aday olan faiz kararını 14:00’da açıklayacak. Kendi beklentilerimi belirtmeden önce birkaç hatırlatma yapalım.
Enflasyon beklentileri aşağı yönlü revize edildi…
- 2014 yılının son çeyreğinden itibaren petrol fiyatlarında görülen düşük seyir;
o Enerji maliyetlerinin düşeceği ve böylece enflasyon tarafındaki aşağı yönlü trendin güçleneceği;
o Enflasyonun düşmesiyle de, TCMB’nin ölçülü faiz indirimlerinin devamı için manevra alanı bulacağı yönündeki beklentilerin güçlenmesine neden oldu.
- TCMB Ocak ayı PPK toplantısında politika faizinde 50 baz puan indirime giderken; faiz koridorunda herhangi bir değişiklik yapmadı.
o Ocak ayı sonunda gerçekleştirilen 2015 yılının ilk enflasyon raporunun yayınlandığı toplantıda; 2015 yıl sonu enflasyon tahmini 0.6 puan düşürülerek % 5.5’e revize edildi.
o Enflasyondaki düşüş eğiliminin Ocak’tan itibaren hız kazanması ve düşüş trendinin Ağustos’a kadar sürmesi bekleniyor. TCMB Başkanı Başçı, “Faiz indirim süreci”nin Ocak ayından itibaren başladığını; enflasyonda düşüş görüldükçe, faiz indirimlerinin devam edeceğini açıkladı.
o Başçı, ayrıca, Ocak ayı enflasyonunun 1 puandan fazla düşmesi ve çekirdek enflasyon tarafındaki mevcut düzelme eğiliminin sürmesi halinde; 24 Şubat’taki PPK toplantısını öne alarak 4 Şubat’ta gerçekleştirileceğini açıkladı.
“Acil PPK” gerçekleşmedi ancak telaffuz edilmesi faiz indirim beklentilerini güçlendirdi…
Ocak ayı TÜFE yıllık bazda 0.93 puan düşüşle % 8.17’den % 7.24’e geriledi. Verinin işaret edildiği gibi 1 puandan fazla düşüş göstermemesi ve kur tarafında görülen yukarı yönlü hareketler sonrasında TCMB’den yapılan açıklama ile acil toplantıya ihtiyaç duyulmadığı; PPK’nın planlandığı gibi 24 Şubat’ta toplanacağı duyuruldu.
Hatırlamamızda fayda olan bir diğer noktada; siyasi kanattan gelen söylemler ve kur tarafındaki tansiyonun düşmemesi üzerine TCMB 30 Ocak’ta yayımladığı duyuruda,
“Yakın dönemde gözlediğimiz piyasa hareketleri TCMB’nin öngördüğü faiz indirim sürecinin temkin düzeyiyle uyumlu değildir. TCMB bütün politika araçlarını enflasyonda bu ay belirginleşecek düşüşün kalıcı olmasını sağlamak amacıyla kullanmaya devam edecektir” ifadeleri.
Piyasa ne bekliyor?…
Önce piyasadaki beklentilere bakalım:
- Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanı, politika faizinde ve koridorun hem alt hem de üst bandında 50 baz puanlık indirim olacağı yönünde
- TCMB Şubat ayı Beklenti Anketindeki; “TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı beklentiniz nedir? (%)” sorusuna verilen yanıtların ortalaması Şubat ayı sonu için % 7.56 olarak gerçekleşmiş. Yani, TCMB Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler ağırlıklı olarak 25 baz puanlık bir indirim ön görüyor.
- CNBC-e anketine katılan 24 ekonomistin
- o 18’i politika faizinde indirim bekliyor.
- 9 ekonomist 25bp,
- 8 ekonomist 50 bp,
- 1 ekonomist 75 bp indirim beklerken
- 6 ekonomist ise değişiklik beklemiyor.
- 9‘u faiz koridoru üst bandında indirim bekliyor.
- 5 ekonomist 25 bp,
- 2 ekonomist 50 bp,
- 2 ekonomist 75 bp indirim yapılacağını düşünüyor.
- 15 ekonomist değişiklik beklemiyor.
- o 17’si ise faiz koridoru alt bandında indirim bekliyor.
- 5 ekonomist 25 bp,
- 11 ekonomist 50 bp,
- 1 ekonomist 75 bp indirim öngörürken,
- 7 ekonomist değişiklik beklemiyor.
- o 18’i politika faizinde indirim bekliyor.
Görüldüğü üzere, TCMB’nin bugünkü kararına yönelik oluşmuş net bir beklenti yok ve piyasanın kafası biraz karışık.
Kendi beklentilerime gelecek olursam; politika faizinde ve faiz koridorunun alt bandında 25-50 baz puan indirim; üst bantta ise 0 – 25 bp indirim bekliyorum.
Enflasyon tarafındaki son görünüm…
2014 yılsonunda % 8.17 olan yıllık TÜFE 2015 yılı Ocak ayında aylık bazda % 1.10 oranında artış gösterirken; yıllık bazda 0.93 puan düşüşle % 7.24’e gerilemişti. Geçen hafta yayınlanan Şubat ayı TCMB Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler TÜFE’nin Şubat ayında % 0.49 oranında artış göstereceğini bekliyor. Verinin bu beklentiye paralel gelmesi durumunda, enflasyon, yıllık bazda sınırlı bir artış göstererek % 7.31’e yükselecek.
Gelelim kendi beklentilerime…
Politika Faizinde ölçülü bir indirim (25-50 bp) bekliyorum, çünkü;
- Kur ve petrol fiyatlarındaki seyir hızını yavaşlatabilir; ancak enflasyondaki düşüş trendini bozacak ölçüde değil.
- Her ne kadar gerçekleşmemiş olsa da “Acil PPK” telaffuzu faiz indirim beklentilerini bir hayli kuvvetlendirdi.
- Yalnızca ekonomik gerçeklere bakılırsa; faiz indiriminin bu ay pas geçilmesi de mümkün, hatta sadece bu perspektiften belki de doğru olan da bu. Ancak, piyasa beklentilerine ek olarak böyle bir durumda siyasi kanattan gelecek açıklamalar kur ve faiz tarafındaki tansiyonun artmasına yol açar. Hiç indirim yapılmaması tüm şimşeklerin yeniden Merkez Bankası üzerine toplanmasına neden olacağından; yapılacak sınırlı bir indirim finansal istikrara da dolaylı yoldan katkı sağlayacaktır.
Alt bantta politika faizine paralel bir indirim (25-50 bp) bekliyorum, çünkü;
- Politika faizi ve alt bant neredeyse birbirine yapışmış durumda. Dolayısıyla, politika faizinde gerçekleşecek olası indirim aynı ölçüde alt banda da yansıyacak.
- Politika faizinden daha fazla indirim yapılması gelecek aylarda faiz indirimlerinin devam edeceğini işaret edebilir ama teknik olarak çok efektif ve anlamlı olmayacaktır.
Üst bantta 25 b’ den fazla indirim beklemiyorum, çünkü;
- Üst bant TCMB’nin, ihtiyaç duyulması durumunda kullandığı emniyet freni ve ihtiyatlı duruşunun göstergesi.
- Son dönemlerde bankalar arası repo/ters repo piyasasındaki faizler üst banda yakın seviyelerde oluşuyor. Dolayısıyla, son dönemlerde politika faizindense üst bant daha efektif hale gelmiş durumda.
- Özellikle kurda yeniden yukarı yönlü atakların oluşmaması ve ihtiyatlı duruşun korunması açısından üst bandın sabit bırakılması ya da en fazla 25 bp indirim yapılması daha doğru olacaktır diye düşünüyorum.
- Politika faiziyle birlikte alt bantta da indirim yapılması halinde, faiz koridoru aralığının fazla artmaması (aslında bir nevi fonlama faiziyle ilgili belirsizliğin artmaması) için, üst bant da bir indirim söz konusu olabilir. Ancak, ben üst bandın 25 bp’den fazla indirilmemesi gerektiğini düşünüyorum.
- Şubat ayı boyunca TL’de değer kaybı gözlenen değer kaybı ve petrol fiyatlarında gözlenen hafif artış, enflasyondaki düşüş trendinin Şubat ayında yavaşlamasına neden olacak gibi görünüyor. Bu yüzden ihtiyatlı duruşu bozacak ölçüde bir indirim riskli olabilir.
Son söz olarak, TCMB’nin kararı piyasayı ya da siyasi kanadı tatmin etmeyebilir. Zaten, Merkez Bankalarının da herhangi bir kesimi memnun etmek gibi bir kaygısı yoktur ve olmamalıdır. Temennim; alınacak karar sonrasında TCMB’nin kredibilitesini negatif yönde etkileyecek açıklamaların gelmemesi yönünde. TCMB’nin bu ayı pas geçmemesi ve siyasilerden olumsuz bir açıklama gelmemesi durumunda; ilk seansta 85.500 – 86.500 sıkışma bandını yukarı yönlü kıran endeksin 87.700 – 88.000 direncine doğru hareketlenmesi beklenebilir. Özellikle üst bantta yapılacak bir indirim, endeksteki yukarı yönlü hareketlere destek olacaktır.
Erol Gürcan
Araştırma Uzmanı
Gedik Yatırım
